Aantal nieuwe hiv-infecties neemt slechts mondjesmaat af

Sub-Sahara Afrika heeft aanzienlijke vooruitgang geboekt in de strijd tegen hiv en aids, het aantal nieuwe hiv-infecties daalde hier met 56% sinds 2010. In Oost-Europa, Centraal Azië, het Midden- Oosten en Noord-Afrika blijft het aantal hiv-infecties echter zorgwekkend stijgen.

Bijna een kwart van de nieuwe hiv-infecties wereldwijd vond plaats in Azië. Discriminatie, geen toegang tot hiv-preventie, zorg en gebrek aan financiering spelen hierbij een grote rol. Dat blijkt uit de nieuwste cijfers die vandaag gepubliceerd werden door UNAIDS. 

Directeur Aidsfonds Mark Vermeulen: “Het UNAIDS rapport benadrukt wederom dat aids is op te lossen, zolang politieke leiders geld blijven investeren in de aidsbestrijding en maatregelen nemen zodat iedereen toegang heeft tot zorg, ongeacht iemands gender of seksuele voorkeur”.  

Lichte daling wereldwijd 

In 2022 hadden 39 miljoen mensen wereldwijd een hiv-infectie. 630.000 van hen stierven vorig jaar aan de gevolgen van aids. Dat is 20.000 minder dan in 2021. 1,3 miljoen mensen liepen in 2022 een nieuwe hiv-infectie op, in 2021 waren dat er nog 1,5 miljoen.

Het aantal nieuwe hiv-infecties neemt slechts mondjesmaat af. Zorgwekkend is dat in Oost-Europa en Centraal-Azië het aantal hiv-infecties blijft stijgen, met maar liefst 49% sinds 2010. In het Midden-Oosten en Noord- Afrika is er zelfs een stijging van 61%.

Anti-homopropagandawet

Een van de landen met een flinke stijging is Rusland. Hier werd in 2013 de zogenaamde 'anti-homopropagandawet' aangenomen, die het verspreiden van informatie over niet-traditionele seksuele relaties aan minderjarigen verbiedt, dit geldt ook voor voorlichting over hiv-preventie.

Deze wet wordt breed geïnterpreteerd en heeft geleid tot een klimaat van toenemende discriminatie en geweld tegen de lhbtq-gemeenschap, maar ook tot een explosie aan hiv-infecties onder de gehele bevolking. In landen die sterk onder invloed van Rusland staan zien we dezelfde verontrustende cijfers. 

Vooruitgang ten zuiden van de Sahara 

In veel delen van de wereld werd er ook substantiële vooruitgang geboekt in de strijd tegen hiv en aids dankzij de inzet van overheden, internationale organisaties en lokale gemeenschappen. Afrikaanse landen waar het aantal hiv-infecties jarenlang extreem hoog was zoals in Zimbabwe, Eswatini, Botswana en Rwanda zitten nu rond de 95-95-95.

Dat betekent dat 95% van de mensen met hiv hun hiv-status kent, 95% van deze groep wordt behandeld met levensreddende hiv-medicatie en bij 95% van die mensen is het virus onder controle en kan het niet meer doorgegeven worden. Een van de redenen voor dit succes is het feit dat in deze landen iedereen gelijke toegang heeft tot zorg, ongeacht iemands geaardheid, beroep, of gender. 

Oprukkend conservatisme reden tot zorg 

Ondanks het feit dat het in veel Afrikaanse landen erg goed gaat met de hiv-bestrijding is er ook reden tot zorg. Oeganda voerde dit jaar een van de strengste anti-lhbtq-wetten in ter wereld door. Landen als Kenia, Tanzania, Ghana en Burundi werken aan soortgelijke discriminerende wetgeving en dat is zeer alarmerend.

Het zal de voortuitgang in de strijd tegen hiv erg belemmeren. Discriminerende wetgeving en stigma tegen mensen die leven met hiv spelen namelijk een grote rol bij het verspreiden van het hiv-virus. Het gebrek aan kennis en begrip leidt tot angst, vooroordelen en uitsluiting, wat vervolgens weer mensen ontmoedigt om zich te laten testen en behandelen.

Deze vicieuze cirkel versterkt de verspreiding van hiv en bemoeilijkt of verbiedt de implementatie van effectieve preventie- en behandelingsprogramma's.  

Het gehele rapport van UNAIDS vind je hier.

Coverbeeld: iStock