Als transpersoon ben je bij Zara niet welkom

Deze week bekende de Zara opnieuw kleur – en niet in de vorm van een regenboog. Volgens Het Parool is een groep Syrische LHBT-vluchtelingen er vorige week lastiggevallen, bedreigd en geslagen door een bezoeker. Bizar genoeg legden beveiligers niet de dader, maar de slachtoffers een winkelverbod op. Ook ik, en veel andere transpersonen met mij, zijn al vaak in aanraking gekomen met transfobie in de Spaanse winkelketen.

Terwijl mode steeds meer genderneutraal en uniseks wordt en de H&M trots pronkt met broeken voor hij, zij en alles wat ertussenin zit, wil Zara het maar niet leren. Het bedrijf maakt zich al jarenlang schuldig aan een hardnekkige scheiding van de seksen, die nauwelijks onderdoet voor het Saoedische koninkrijk.

Niet dat je dit in de kleding terug ziet overigens. Die, lieve fashionista’s, is speels en tart juist de grenzen van het vaste genderdenken – al is de kwaliteit nogal knudde, maar dat is een andere kwestie. Nee, ik heb het over de pashokjes. Nu moet je een bezoek aan een Zara-filiaal sowieso te allen tijde vermijden, hoor ik je denken. Op zaterdag een bezoek brengen aan de Zara op de Kalverstraat komt angstvallig dicht in de buurt van de hel op aarde. Maar aangezien het bedrijf ongekend eigenwijs is en er nogal afwijkende pasmaten op nahoudt, bespaart het proberen van de kleding in de winkel je een hoop gesjouw met retourpakketten. Sporadisch zul je mij er dus toch vinden, me met moeite een weg banend tussen de macho Mokro’s en überhippe homo’s (of een combinatie van beiden), om telkens weer op te botsen tegen muren van onwil en onbegrip bij het niet Nederlands sprekende, maar duidelijk geïnstrueerde personeel, dat geen vorm van genderdiversiteit toestaat.

In de Zara, dames en heren, mag u uitsluitend de kleding van de door hen aan u toegewezen gender passen in de voor uw gender bestemde pashokjes. Dit betekent dat een vrouw geen mannenhemd mag passen. Zij mag namelijk niet gebruik maken van de herenpashokjes. En nee, ze mag het shirt ook niet een verdieping lager aantrekken in de damespaskamers.

"Uit de dameskleedkamers word ik geweerd, in de herenpaskamers geweigerd"

Andersom kan een man die het leuk vindt zo nu en dan een jurkje aan te trekken wel kijken, maar niet proberen. Voor wie non-binair is (man noch vrouw), genderfluïde of anderszins afwijkt van de cisgender norm is er blijkbaar geen kleding en geen paskamer. Zara denkt namelijk alleen in termen van ‘man’ en ‘vrouw’ en laat haar klanten niet voor zichzelf bepalen welk van die twee verstikkende labels het best past.

Zelfs wanneer ik aangeef een transman te zijn (genderqueer probeer ik überhaupt niet), ben ik niet welkom. Uit de dameskleedkamers word ik geweerd, in de herenpaskamers geweigerd. En dit beperkt zich niet tot één specifiek filiaal van Zara Amsterdam. Ook is het geen incident dat slechts mij herhaaldelijk als individu overkwam. Om mij heen regent het klachten van mannen, vrouwen en queers die met precies hetzelfde probleem in aanraking komen. Sommigen worden zonder pardon weggestuurd. Overigens lijken ze op de herenafdelingen nog strenger dan bij de dames. Bang voor het imago, mannen? Zo van: als een vrouw de broek past, wil geen man hem meer dragen? Maatschappelijk onverantwoord ondernemen noemen we dat.

Geef mij dan de C&A maar. Of de Wibra – bestaat die eigenlijk nog? In laatstgenoemde winkel maakt niemand zich druk om je geslacht en is er gewoon één verdieping met alle kleding bij elkaar. Of de Zeeman-bokser. Dat kanariegeel is zo heerlijk genderneutraal. Staat iedereen. En is nog goedkoop ook. En perfect voor transmannen: de voorkant is dubbelzijdig en daardoor ideaal om een packer in te verstoppen. Of dit ook voor Zara-boksers opgaat weet ik niet. Die zijn er immers blijkbaar alleen voor de échte man. Whatever that may be.

Foto: Peter van der Wal