Momenteel is in 22 Europese landen nog een sterilisatie-eis van kracht voor personen die hun geslacht willen wijzigen in hun geboorteakte. Deze landen, waaronder België en Luxemburg, moeten na het oordeel van het EHRM nu zo snel mogelijk de wetgeving op dit gebied aanpassen. 'Dit is een overwinning voor transpersonen en mensenrechten wereldwijd', aldus Julia Ehrt, executive director van Transgender Europe.

Artikel 8
De sterilisatie-eis is volgens het Hof in strijd met artikel 8 van het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens. Dat artikel stelt onder andere dat eenieder het recht heeft op respect voor zijn privéleven en dat geen inmenging van openbaar gezag is toegestaan in de uitoefening van dit recht, dan voor zover bij wet is voorzien en in een democratische samenleving noodzakelijk is in het belang van de nationale veiligheid, de openbare veiligheid of het economisch welzijn van het land, het voorkomen van wanordelijkheden en strafbare feiten, de bescherming van de gezondheid of de goede zeden of voor de bescherming van de rechten en vrijheden van anderen.

In 2015 kwam het Hof al met een soortgelijke uitspraak, die alleen van kracht was voor Turkije. De uitspraak van deze week is het gevolg van drie lopende zaken tegen Frankrijk uit 2012 en 2013.

Verplicht onderzoek
Hoewel dit een mooie stap in de goede richting is, heeft het EHRM geoordeeld dat verplicht medisch en psychisch onderzoek vooralsnog geen inbreuk vormen op artikel 8 van het verdrag.

Situatie in Nederland
In Nederland hoeven transgender personen zich sinds de invoering van een nieuwe transgenderwet op 1 juli 2014 niet langer te laten steriliseren om het geslacht op officiële documenten te laten aanpassen. Dankzij diezelfde wet is ook een operatie niet langer verplicht voor een geslachtwijziging.

Bron: Rijksoverheid, OutRight / Beeld: Franziska Neumeister