Kinderboekenauteur Pim Lammers (24) scoorde een dikke hit met Het lammetje dat een varken is, het eerste transgender-prentenboek van Nederland. Binnenkort verschijnt het vervolg: De boer en de dierenarts. Zelf had hij het als kind ook graag gelezen. “Je herkent je als homo zelden in een kinderboek.”
Een jaar geleden spraken we je over je debuut Het lammetje dat een varken is. Dat prentenboek kreeg enorm veel belangstelling. Hoe was jouw jaar?
“Het was bizar. Het ging echt heel goed. Al die media-aandacht voor Het Lammetje was fijn, want daardoor heeft het boek veel meer mensen bereikt dan dat ik had gehoopt, en daarmee meer kinderen die het goed kunnen gebruiken. Ik kreeg mooie reacties van ouders van transgender kinderen, maar ook van oudere transpersonen die zeiden dat ze het zo fijn vonden dat ze eindelijk een boek hadden dat ze aan hun nichtjes en neefjes konden voorlezen.”
In je nieuwe prentenboek, De boer en de dierenarts, wordt de boer verliefd op de dierenarts. Heb je bewust opnieuw voor een queer thema gekozen?
“Dat is eigenlijk heel toevallig zo gegaan. Illustrator Milja Praagman ontdekte dat die twee personages verliefd op elkaar waren. Ik zag haar schetsen en vond dat ze ook een eigen boek verdienden. Ik ben aan de slag gegaan en er kwam al vrij snel een verhaal uit. Ik vind het belangrijk dat het boek niet over homoseksualiteit, maar over verliefdheid gaat. In veel kinderliteratuur met homoseksuele personages wordt dat als een probleem gezien. In dit boek gaat het daar juist niet over.”
“Ik ben best bang voor wat mensen van mijn nieuwe boek gaan vinden”
Had jij dit boek vroeger nodig?
“Ja, ik wil boeken schrijven die ik als kind heb gemist. Ik had geen bekrompen ouders, maar in het Friese dorp waar ik ben opgevoed kende men geen homo’s. In boeken en series kwam het ook veel minder voor, het speelde alleen een rol in mijn hoofd. Ik stel mezelf dan voor: stel dat mijn ouders vroeger hadden voorgelezen uit De Boer, en ik kwam later uit de kast. Als ik het boek dan in de kast zag staan was mijn coming-out een stuk makkelijker geweest.”
Hoe belangrijk is het dat er homoseksuele personages in boeken voorkomen?
“De eerste keer dat ik een boek las en een homoseksueel personage tegenkwam, was voor mij een feest van herkenning. Ik heb zelden een boek gelezen dat me zo gelukkig maakte. Je komt jezelf als homo niet vaak tegen in kinderboeken- en series. Gelukkig komt daar stukje bij beetje verandering in.”
Binnenkort presenteer je je tweede boek. Vind je het eng?
“Het Lammetje werd zó goed ontvangen. Daardoor vraag ik mezelf soms stiekem af: was het niet een toevalstreffer? Ik ben dan ook best bang voor wat mensen nu van De Boer gaan vinden.”
Lig je daar wakker van?
“Deze week nog. Het boek is net uit en dan ga je toch de kranten in de gaten houden over wat ze erover schrijven. Je weet gewoon dat men strenger is, ik ben geen debutant meer. Bij het eerste boek heb ik iets neergezet en dat moet ik nu gaan waarmaken. Mensen zeggen wel dat ik het kan, maar ik word er toch onzeker door.”
Zou het niet saai zijn zonder die onzekerheid?
“Ja, maar het zou ook een stuk sneller en gemakkelijker gaan. Vlak voordat dit boek naar de drukker ging, heb ik het nog vier keer langs mijn uitgeverij gestuurd. Loopt deze zin wel lekker, is dit woord goed gekozen. Uiteindelijk hoop ik dat mijn boek daardoor beter wordt, maar het is soms wel heel erg vermoeiend.”
En wat is dan de reden dat je toch doorgaat?
“Ik vind het gewoon heel belangrijk dat er boeken verschijnen waarin heteroseksualiteit eens niet de norm is. Het activistische in mij zorgt er dus misschien ook voor dat ik boeken zal blijven maken.”
“Ik ga binnenkort naar Latijns-Amerika. Het is nog even afwachten hoe de reacties daar zijn”
Je vorige boek is inmiddels in drie talen verschenen. Hoe zijn de reacties in andere landen?
“Ik ga binnenkort naar Latijns-Amerika. Het is nog even afwachten hoe de reacties daar zijn. Ik ga in april naar Colombia en dat kan nog wel lastig worden. De vaste distributeur van de uitgeverij wilde niet meewerken vanwege ‘morele en ethische normen en waarden’. Uiteindelijk is dat opgelost met de hulp van mijn contactpersoon daar en werken we via een andere distributeur, maar ik vond het wel gek. Er wordt gezegd dat het goed gesteld is met de rechten van LHBT’s in Colombia, maar als zo’n bedrijf er al niet mee in aanraking wil komen, ben ik benieuwd hoe ouders daar gaan reageren.”
En in Nederland?
“Ik kreeg wel wat nare reacties. Men vroeg of kinderen er niet te jong voor waren en of ik ze niet op ideeën bracht. Dat is zo bizar, iedereen weet toch dat je wordt geboren als transpersoon? Het zijn niet de kinderen die het onderwerp eng vinden, maar de ouders. Zij hebben er geen verstand van en durven er niet met hun kind over te praten. Ik hoop dat praten door mijn boeken makkelijker wordt. Online kreeg ik natuurlijk ook wel wat vervelende reacties.”
Las je die?
“Eerst wel, ik was benieuwd wat mensen zeiden als RTL Nieuws erover had geschreven. Maar als je pedoseksueel wordt genoemd stop je daar ook al snel mee. Ik kreeg zelfs een reactie van een andere kinderboekenschrijver die niet snapte dat het nodig was."
Wat zei je tegen die schrijvers?
“Dat ik dat wel vind. Er zijn veel kinderen die zich anders voelen en niet weten wat ze met die gevoelens aan moeten, met Het Lammetje leren ze dat het normaal is. Dat is heel belangrijk.”
We zijn toch benieuwd: tijdens ons vorige gesprek vertelde je over een meisje dat geen presentatie mocht geven over transpersonen in haar klas. Heeft ze dat uiteindelijk bij jouw boekpresentatie gedaan?
“Ja! Daar deed ze het ontzettend goed. Uiteindelijk mocht ze haar spreekbeurt ook op haar school geven en kreeg ze een 9,5.”
Op 18 februari presenteert Pim De boer en de dierenarts in de Openbare Bibliotheek in Amsterdam. Wij verloten drie exemplaren van zijn nieuwste boek. Mail om kans te maken naar win@winq.com onder vermelding van ‘De Boer’ en vergeet niet je naam en adresgegevens te vermelden. Met de winnaars wordt zo snel mogelijk contact opgenomen.
Coverbeeld: Iris van der Valk
