De koningin van nachtelijk Nijmegen

Het was afgelopen jaar dat ik Nijmegen begon te ontdekken. Tijdens een struintocht kwam ik weer eens langs een van de roze kroegen aldaar, en stapte naar binnen. Mijn verbazing was groot toen de normaal hip ingerichte kroeg was omgetoverd tot een klein theater der travestie. Boven het podium prijkten grote, witte letters: Haus of ThomTom.

Het is absoluut geen geheim dat ik groot fan ben van dragqueens, dus ik kon niet anders dan blijven plakken om te kijken naar de heren op de hak die hun uiterste best deden een show neer te zetten waarbij ze de bekendere Randstedelijke travestie-avonden als Drag Fever probeerden te evenaren. Met succes overigens. Zoveel succes, dat ik sindsdien probeer niets te missen van deze theatrale hysterie in de oudste stad van het land.

Lang duurde het dan ook niet voor ik nieuwsgierig werd naar de geschiedenis van de dragqueens in de grootste stad van Gelderland. Zo kwam het dat ik contact zocht met Meggie, de mater familias van Haus of ThomTom, en Titty McPfeiffer, een van haar 'dochters'. Er ging een Nimweegse wereld voor me open.

Op een gure winterdag sta ik te wachten voor de deur van ThomTom, die ik alleen overdag heb gezien tijdens de Roze Woensdag tijdens de Nijmeegse Vierdaagse. Ik heb een afspraak met Meggie, die ik tot nu toe nog nooit zonder pruik heb gezien. Meggie is een vakvrouw die werk en privé strikt gescheiden houdt. Ook op haar Facebook-profiel, dat ze overigens deelt met vriendin Peggie, is geen enkele link te vinden met de man achter de make-up. Gelukkig word ik al snel verwelkomd door haar onmiskenbare, luide stemgeluid en weet ik dat ik niet op een catfish heb staan wachten. Aan haar zijde verschijnt Gérard Platenburg, vaste medewerker van Haus of ThomTom, die mij nog meer kan vertellen over Haus of ThomTom en travestie in Nijmegen.

Buiten is het koud, maar binnen in de bar warmen we ons op met een kop koffie. Reden van het gesprek: ik wil weten hoe het zit met de lokale queens in Nijmegen, te beginnen bij de grande dame: Meggie.

Pionierende queens
Queen Meggie, die niet wil dat haar mannelijke naam bekend wordt, werd geboren in het midden van de jaren negentig, om te dienen in een televisieformat wat verder nooit op de beeldbuis is verschenen. Een tweetal jaar later ging Meggie werken in de Nijmeegse homodiscotheek De Mythe, een café met een discotheek op de benedenverdieping, dat destijds het stralende middelpunt was van de homogemeenschap in Nijmegen. De donkere dagen rond Kerst braken aan en er werd vergaderd door het barpersoneel over wat ze moesten doen rond de feestdagen. Het idee ontstond om een kerstbingo te organiseren met dragqueens. Meggie was herboren, zeker toen er na de bingo's ook karaoke werd gedaan. Nadat de collega's destijds besloten om te stoppen, zocht Meggie haar heil bij een goede vriend. Deze vriend bedacht zich geen moment, toverde zichzelf om en het duo Peggie en Meggie was een feit.

Doordat Peggie bij een bedrijf werkt dat televisie maakt voor landelijke zenders wisten de dames met ludieke acties te komen, zoals openingsfilmpjes voor hun avonden waarbij ze werden aangekondigd door bijvoorbeeld Sylvana Simons. Al snel mochten de meiden ook buiten De Mythe optreden: O42 en De Plak, beide begrippen in Nijmegen. Ook in Arnhem en zelfs over de grens in Duitsland deden de dames het goed. Meggie en Peggie werden groter en groter, totdat het hun leven begon te beheersen en ze bijna wekelijks op de hak stonden. Gezien ze beiden een baan kregen en de liefde vonden, moest er worden gezocht naar andere oplossingen om het hongerige publiek tevreden te houden. De dames besloten een blog te starten waar ze scherpe, komische columns schreven over het reilen en zeilen in het dagelijks leven: van de boodschappen doen tot aan politiek. Ze werden door Sanoma, eigenaar van de website waar de blog te lezen was, uitgeroepen tot 'Blog van de Maand' en ook andere nominaties vielen hen ten deel.

Gérard is van mening dat de dames pioniers zijn: “Ze waren een van de eersten die hun offline karakter ook online goed wisten te brengen in een tijd waarin het internet opkomend was.” Voor Meggie betekende de blog een redding: waar zij voorheen bijna wekelijks optraden, werd dat nu veel minder, maar konden ze de dames toch dagelijks in de spotlight houden, terwijl ze ook tijd hadden voor een leven met baan en relatie. Meggie heeft zijn ware ik altijd bewust buiten de spotlights gehouden, zoals hij zelf zegt: “Het gaat mij niet om het ego of te laten zien wie ik ben. Als Meggie was ik destijds 1.90 meter lang, terwijl ik zonder hak 1.70 was. Als ik dan zonder suikerspin en met leren jack aan de bar ging zitten, was er niemand die mij herkende. Niemand die wist dat ik die meuk was van een uur geleden.”

Behalve dat hij zijn ego niet te groot wil laten worden, wil Meggie om meerdere redenen niet als zichzelf in beeld. “Je wil Beatrix ook niet met plat haar zien, of de chagrijnige man die jou even daarvoor stond te vermaken als clown. Er moet iets sacraals omheen blijven hangen. Meggie is Meggie, en zij is een illusie die ik liever niet doorbreek.” Daarnaast heeft Meggie een drukke baan waar ze haar podiumpersonage ver vandaan wil houden.

“Drie weken daarvoor was ik nog te zien in een reconstructie bij Jaap Jongbloed waarin ik iemand doodsla. Niemand die dan vraagt of ik dat thuis ook doe”

Theater versus thuis
Terug naar midden jaren negentig. Want hoe was het destijds voor Meggie's omgeving dat hij als een zij optrad in discotheken en kroegen? “Mijn moeder kwam altijd kijken”, jubelt Meggie. “Het was ook de tijd dat Veronica's Travestieshow op de televisie kwam en het een hype werd. Deze werd toen nog gewonnen door Kelly van der Veer, die toen nog door het leven ging als Ferry.” Peggie en Meggie werkten destijds achter de schermen bij onder andere dit programma. “Het verbaasde mij destijds dat mensen mij vroegen of ik hier geil van werd of dat ik vrouw wilde worden”, vertelt Meggie. “Drie weken daarvoor was ik nog te zien in een reconstructie bij Jaap Jongbloed waarin ik iemand doodsla. Niemand die dan vraagt of ik dat thuis ook doe.” Meggie ergert zich vooral aan het feit dat mensen toen, maar ook nu, het verschil niet lijken te zien tussen theater en thuis.

In die tijd kende Nijmegen slecht een dragqueen: Francoise de la Montagne, een jonge queen die graag nummers deed van Tina Turner – op wie zij erg veel leek – en Shirley Bassey. In 1987 deed zij mee aan de eerste Miss Travestie Holland, waar de hele Nijmeegse club dan ook naartoe is gereisd. De finale vond plaats in Gay Palace Rotterdam. “Francoise liep hier op de hak door de Vlaamse Gas, maar ze kwam overal mee weg met haar enorm sterke persoonlijkheid. Iedereen kende hem, zowel als Frans als Francoise. Hij had overal schijt aan. Toen Angela Visser Miss World en Universe werd, verkleedde hij zich als haar en sprong over de hekken bij de carnavalsoptocht om deze vervolgens voor te gaan.” Na Francoise de la Montagne kwam de volgende travestiet de Nijmeegse homogemeenschap binnenstormen: Feest Peter, met een overtuigende Sugar Lee Hooper-act. Niet lang daarna volgden Peggie en Meggie. De travestieten in Nijmegen waren definitief los.

Gérard, die vanaf het eerste moment betrokken was bij Peggie en Meggie, ziet veel veranderen in de dragscene om zich heen. Waar travestieten eerst bombastisch en theatraal waren, worden de dragqueens van nu steeds meer wulpse popprinsessen. “Ik denk dat dit onder andere komt door de invloed van televisieprogramma's als RuPaul's Drag Race, dat is toch voor veel van die meiden de eerste kennismaking met het vak.” Volgens Gérard is dit niet altijd even gunstig. “Er wordt in dat programma natuurlijk een enorm hoge standaard gezet van fishy queens die zichzelf erg serieus nemen. Hierbij worden de excentrieken als Sasha Velour, Bianca del Rio en Trixie Mattel weleens vergeten, al komen die gelukkig wel weer meer en meer op.”

Waar dragqueens vroeger weleens scheef aangekeken werden door homo's, worden ze nu meer en meer omarmd

“Maar RuPaul's Drag Race heeft ook wel een positieve invloed op de homogemeenschap”, zegt Meggie. “Waar dragqueens vroeger weleens scheef aangekeken werden door homo's, worden ze nu meer en meer omarmd. Overal, ook in Nijmegen.'

Gesloten hoofdstuk
Op een gegeven moment sloot De Mythe haar deuren en kregen Peggie en Meggie allebei een baan die veel tijd kostte. Een besluit werd genomen: ze stopten ermee. Alleen de blog bleef nog bestaan. Niet lang daarna, we spreken over eind 2007, werd Meggie's moeder ernstig ziek en overleed twee maanden later. De lust voor het schrijven en het theater waren verdwenen en Meggie leek voorgoed de geschiedenisboeken in te gaan.

Internet kwam steeds meer op en de gayscene ging steeds meer onderuit. Behalve Meggie en Peggie verdwenen ook veel gaybars, niet alleen in Nijmegen, maar door heel het land. Waar je voorheen naar de kroeg toe moest om elkaar te ontmoeten kon je dat nu doen via de computer. Peggie en Meggie hadden een kleine opleving en keerden nog eenmaal terug tijdens Koninginnedag bij Café Mets, maar daar leek het dan ook bij te blijven. Het duo was een gesloten hoofdstuk.

De opleving van het duo duurde dan misschien kort, de Nijmeegse homogemeenschap leek wel weer op zijn terugweg naar de top. Gérard was nauw betrokken bij de opening van een nieuwe bar: de ThomTom. Samen met een collega vroeg Gérard in 2015 aan Tom, een van de eigenaren, of ze invulling mochten geven aan de rustige vrijdagavonden. Twee maanden lang werd er horizontaal geprogrammeerd. Dit was ook het begin van de travestieshow die Haus of ThomTom nu is. “We werkten toen met queens die meededen aan onze K(r)oningsnacht, zoals Lady Diamond, die destijds onze eerste Miss ThomTom was”, vertelt Gérard. “De dames wilden hier playbacken op het podium, dat mocht van ons. Zo begonnen we met meer queens op het podium dan mensen in het publiek.'

Waar het begon met het vaste trio Amy Astoria, Victoria Viper en Lady Diamond, groeide het uit tot een volwaardig huis van dragqueens die een hechte club werd, zowel op als naast het podium. Toen het eenjarig bestaan naderde, namen Amy en Victoria afscheid, waardoor er een gat ontstond. Gérard kende Meggie al jaren erg goed en besloot de stoute schoenen aan te trekken. Tot Gérard's verbazing zei Meggie niet gelijk nee. “Maar ook niet gelijk ja!”, schatert Meggie. “Gérard belde mij en vroeg om te zitten. Nou, toen wist ik het wel, want ik had al wat meegekregen over de avonden met travestieten in ThomTom.”

Meggie vervolgt: “Ik twijfelde, maar heb toch ja gezegd. Ik ben naar mijn souterrain gegaan, die een tijd daarvoor was overstroomd waardoor ik bijna alles ben verloren, maar ik had nog een aantal jurken en ook mijn pruik was niet te klein geworden, dus ik wilde het wel doen.” Na zeven jaar trok Meggie haar koffer open en de geuren van Café Mets, De Mythe en de alcohol drongen haar neus binnen. “Dat was het moment dat ik wist dat ik het gewoon weer wilde doen.”

Harem aan dames en dragkings
Meggie stelde wel een voorwaarde. “Ik wilde een eigen kleedkamer. Ik was ontzettend nerveus en vond het een grappig idee dat de nieuwe queens deze oude dame, waar ze zoveel over hebben gehoord, pas op het podium voor het eerst zouden zien. Daarnaast wilde ik het pand eerst van binnen kunnen bekijken. Toen 't Bakkertje nog in dit pand zat, kwam ik hier vaak. Ik ben hier onder andere uit de kast gekomen, ik ben hier bedrogen door mijn ex, vrienden verloren aan aids. Ik ben tien jaar lang met een boog om deze straat gelopen. Privé moest ik een brug over.”

Meggie besloot het toch gewoon te doen. Met veel grandeur presenteerde ze het eenjarig bestaan van Haus of ThomTom. Voor Titty McPfeiffer was dit de eerste kennismaking met de diva van weleer. “We hadden nog nooit iets van haar gezien. Ze had ook een andere kleedkamer. Toen het afgelopen was, leek ze ook gewoon te verdwijnen”, aldus Titty. “Maar ze kon het publiek zo opzwepen, ik keek toen echt erg tegen haar op, in de positieve zin.”

Twee jaar later is het concept uitgegroeid van een pilotprogrammering naar een volwaardig format waar een vrij vaste club queens maandelijks optreedt voor een goedgevulde kroeg. Meggie als frontvrouw, gevolgd door een harem aan dames en inmiddels zelfs een aantal dragkings. De club is een hechte vriendengroep geworden en dat straalt er vanaf. “Ze helpen elkaar veel en zien elkaar vaak”, vertelt Gérard. Meggie beaamt dat. “We geven elkaar tips, maar helpen elkaar ook met dingen. Zo is de een erg goed met pruiken, terwijl de ander uitermate bedreven is met make-up. Samen leren we elkaar dingen en blijven we groeien.”

Maar wat brengt de toekomst voor de Nijmeegse queens en kings? “We willen graag groeien als groep”, antwoordt Titty. “We zouden bijvoorbeeld een keer wat meer mainstream in Doornroosje kunnen staan, of een keer meedoen aan Superball.” En Meggie? “We zitten boordevol plannen!”, roept ze uit. “We willen binnenkort Ranking The Drags gaan doen. Haus of ThomTom blijft natuurlijk en we blijven shinen.” Bang om te stoppen is ze niet. “Er komt vast een tijd dat drags weer als verwijfd, bah en passé worden gezien, net zoals de tijd zal komen dat internetdating gaat vervelen en mensen elkaar weer gaan opzoeken in de kroeg. Tot die tijd blijven we genieten en we gaan hoe dan ook gewoon door met onze shows.” Eén ding is zeker: Meggie blijft nog wel even de ongekroonde koningin van nachtelijk Nijmegen.

Haus of ThomTom is iedere tweede vrijdag van de maand te zien vanaf 22:00 uur in ThomTom, Van Welderenstraat 65 in Nijmegen. De entree is gratis.

Coverbeeld: Marion Arts