“Het voelt alsof ik uit een gevangenis ontsnapt ben”

In zijn thuisland Bulgarije was Marko (35) actief betrokken bij de lhbtq-beweging, maar dat eiste zijn tol. Hij verhuisde naar Nederland. “Op den duur voelde ik me in Bulgarije continu onveilig; ik had paniekaanvallen in het openbaar.”

“Ik weet dat ik geen recht van spreken heb als Europees staatsburger, maar ik voel me een vluchteling. Bulgarije was een land dat me langzaam verpletterde: psychologisch, emotioneel en fysiek.

Hoewel ik opgroeide in Sofia, de relatief ruimdenkende hoofdstad, was mijn jeugd niet eenvoudig. Ik kwam op mijn veertiende al uit de kast, bizar vroeg voor Bulgaarse begrippen. Mijn moeder had er vanwege haar geloof veel moeite mee. Mijn vader is een alcoholist en een verschrikkelijk mens. Wat hij ervan vindt heeft me nooit kunnen schelen.

In 2008 werd in Sofia voor het eerst een pride georganiseerd. Het ging er heftig aan toe. Nationalisten gooiden molotovcocktails naar de deelnemers. Het jaar erna meldde ik me aan als vrijwilliger. Het was een levensveranderende ervaring, die me inspireerde om activist te worden.

“De zes jaar als activist in Bulgarije hebben me leeggezogen”

Ik begon me uit te spreken in de media en die zichtbaarheid eiste zijn tol. Steeds vaker werd ik herkend door volslagen vreemden. Vanaf daar ging het bergafwaarts en ben ik meermaals aangevallen. Op den duur voelde ik me continu onveilig; ik had paniekaanvallen in het openbaar.

Zes jaar geleden verhuisde ik naar Nederland, met hulp van een Bulgaarse vriendin die er al woonde. De eerste maanden woonde ik in een bezemkast in haar studentenhuis, maar ik was gelukkiger dan ooit. Het voelde alsof ik uit een gevangenis ontsnapt was. Ik heb me gelijk gemeld bij het COC, maar merkte al gauw dat ik geen energie meer had om wat dan ook voor wie dan ook te doen. De zes jaar als activist in Bulgarije hebben me leeggezogen.

Ik ben net geslaagd voor het inburgeringsexamen. Feitelijk nergens voor nodig – ik heb hier precies dezelfde rechten als ieder ander – maar ik ben bereid ervoor te betalen om mijn Bulgaarse paspoort te verruilen voor een Nederlands exemplaar. Ik wil niets meer met het land te maken hebben.”

Beeld: Armando Branco / Styling: Jeroen Kamphorst | Grooming: Jolanda Denneman

Jas: Strellson | Col: de Ruilhoek | Broek: the Kooples