Makers Heartstopper: “Iedereen die queer is, krijgt te maken met onbegrip”

Heartstopper begon ooit als online stripverhaal (of webcomic) en is inmiddels een van de populairste series op Netflix van het jaar. Bedenker Alice Oseman is nauw betrokken bij het script van deze serie over twee verliefde jongens en hun medescholieren.

In een interview met Winq spreekt Oseman over het belang van diversiteit en de piepjonge cast vertelt over de verscheidenheid aan personages in Heartstopper.

De Burnham Park Academy in het Engelse Slough is zo’n typisch Britse middelbare school met architectuur uit de jaren zestig, lockers en een gymzaal waar je het geluid van slippende sportschoenen tegen de muren hoort echoën. Sinds 2019 is het gebouw niet meer in gebruik, dus vormt het de perfecte locatie voor de Truman Grammar School for Boys, zoals die is te zien in Heartstopper.

Op een warme dag in juni 2021 zijn we uitgenodigd om een dagje mee te kijken bij de opnames. Een gids leidt me rond en laat me kennismaken met Kit Connor, die de stoere rugbyjongen Nick Nelson speelt en een treffende gelijkenis heeft met zijn personage uit het stripverhaal. Zelf verwondert hij zich daar nog het meest over. “Normaal gesproken krijg je alleen een idee van een personage door erover te lezen. Maar van Kit waren tekeningen vanuit elke mogelijke hoek, waardoor ik een duidelijk beeld had om me aan vast te houden.”

In de gymzaal ontmoet ik Alice Oseman, het creatieve brein achter Heartstopper. Tussen de opnames door spreken we op gedempte toon over de totstandkoming van de serie. “In 2016 begon ik met het stripverhaal. Ik verdiende er geen geld mee en bood de stripverhalen gratis aan, online. Best raar, dat die hobby nu is uitgegroeid tot een heuse Netflixserie.”

Heartstopper gaat over de scholieren Charlie Spring (een rol van Joe Locke) en Nick Nelson die vrienden worden, waarna de liefde voor elkaar onverwacht opbloeit. Het verhaal wordt verteld vanuit Tori, de zus van Charlie, dus als kijker krijg je niet meteen alles mee van wat er speelt tussen de twee jongens. Tegelijkertijd zie je welke ontwikkelingen Charlies beste vrienden Elle Argent en Tao Xu (rollen van Yasmin Finney en Will Gao) doormaken. Acht maanden na ons bezoek aan de set spreken we de acteurs opnieuw in Oost- Londen, wanneer ze zich voorbereiden op de fotoshoot voor Winq. Het is hun eerste gezamenlijke poseersessie en er heerst een opgewonden spanning.

Jong geleerd, oud gedaan
In tegenstelling tot Glee, waarbij acteurs van in de twintig of zelfs dertig werden gecast als scholieren, of meer recentelijk Euphoria, met acteurs van begin tot midden twintig, zijn de castleden van Heartstopper allemaal net klaar met de middelbare school. De jongste is Kit, die net achttien is en in Londen woont. Hij zat tijdens de opnames nog op school, wat best een uitdaging was. “We maakten lange dagen van soms wel twaalf uur. Het schoolwerk moest ik daar omheen plannen.” Hoewel Kit de jongste is, heeft hij de meeste acteerervaring. Hij zit ruim tien jaar in het vak en was in 2019 te zien als de jonge Elton John in de film Rocketman. Het is aanpoten, maar dat is ’t hem helemaal waard: “Heartstopper is een van de mooiste klussen die ik tot dusver heb mogen doen.”

Will (19) vertelt over zijn drie uur durende schriftelijk examen Chinees, dat hij aflegde tijdens ons bezoek aan de set in juni. “Het was een absolute chaos. Terugkijkend was het echt een gekke, intense tijd. Maar ik heb m’n best gedaan en ik was blij met de resultaten.”

Acteur Joe (18) is afkomstig van het eiland The Isle of Man. Net als zijn personage Charlie is hij openlijk gay. Waar Charlie in Heartstopper regelmatig wordt gepest, heeft Joe dat in werkelijkheid niet meegemaakt. “Iedereen die queer is, krijgt te maken met onbegrip. Zelf kan ik me slechts een handvol mensen herinneren die iets naars tegen me hebben gezegd. Charlie heeft er meer moeite mee. Het verschil is denk ik dat Heartstopper zich afspeelt op een jongensschool. Zelf ging ik naar een gemengde school en had ik meer vriendinnen dan vrienden.”

Joe denkt dat hij zelfverzekerder is dan zijn personage Charlie. “Waarmee ik niet wil zeggen dat Charlie zwak is. Hij heeft een innerlijke kracht waar queer mensen van alle leeftijden zich mee zullen identificeren.” In de eerste afleveringen van de stripverhalen leren we Charlie kennen vlak na zijn coming-out. Hij voelt zich op zijn gemak en als hij Nick leert kennen is het Charlie die hem ertoe aanzet om zijn ware zelf te ontdekken.

Kit vertelt over het innerlijke conflict van zijn personage Nick. “Het mooie is dat dit gevoel bij alle mensen speelt. Iedereen komt op een punt waarbij je niet weet wat er van je verwacht wordt of wie je zou moeten zijn. De belangrijkste verhaallijn van Heartstopper gaat over het overwinnen van dat interne conflict. Dat het niet uitmaakt wat anderen van je denken. Nick is een populaire rugbyjongen en zijn vrienden gaan er domweg vanuit dat hij hetero is, terwijl hij beter weet. Ik denk dat iedereen zich daar wel in kan vinden.”

Onbeschaamd jezelf zijn
De fotoshoot vordert gestaag. Ik neem Yasmin even apart. De 18-jarige actrice komt uit Manchester en is net als haar personage Elle een trans vrouw van kleur. “Die zie je niet vaak”, zegt ze, daarbij indirect commentaar gevend op de staat van lhbtq-vertegenwoordiging in de media. “Elle is kwetsbaar en verlegen, maar heeft tegelijkertijd veel zelfvertrouwen en ze durft onbeschaamd zichzelf te zijn. Net als Elle ben ik van school gewisseld, maar Elle ging van een jongensschool naar een meisjesschool, waar heel wat moed voor nodig is. Ik hoop dat Elle een voorbeeld wordt voor de kijkers van Heartstopper en dat veel mensen zichzelf in haar vertegenwoordigd zullen zien.”

Na Yasmin spreek ik met Will, die zichzelf herkent in zijn personage Tao. “Die is net als ik bang voor verandering. Wat Tao niet leuk vindt is dat de kloof tussen hem en zijn goede vriend Charlie steeds groter wordt naarmate Nick dichterbij komt. Tao heeft niet veel op met Nick. Zelf ben ik ook gescheiden van mijn eigen schoolvrienden, dus ik kon putten uit mijn eigen ervaringen voor de rol van Tao.” Verschillen zijn er ook. “Tao zoekt de confrontatie op en is eigenwijs. Dat ben ik niet. Maar mijn jongere broer wel, die heeft een opvliegend karakter en heeft op die manier als inspiratie gediend.”

Na het lezen van de webcomic en een preview van de tv-serie kan ik de Heartstopper-fans ervan verzekeren dat het een getrouwe adaptatie is van het werk van Alice Oseman. Dat is geen verrassing, aangezien zij ook het script schreef voor de serie. Wat ook hielp, was de aanwezigheid van Alice op de set. Je zou misschien denken dat het intimiderend kan zijn voor de cast, de originele bedenker die je de hele dag voor de voeten loopt, maar dat was hier geenszins het geval. Will noemt haar een ‘genie’ en ook Yasmin, Nick en Joe denken met warme gevoelens terug aan de twee weken die ze doorbrachten met repeteren en het in de vingers krijgen van de personages. “Als we vragen hadden, was Alice er om ze te beantwoorden”, vertelt Kit. “Maar er waren ook dingen waar zelfs Alice het antwoord niet op wist. Daar konden we samen iets op verzinnen.” Joe vult aan: “Alice liet ons de personages ook zelf ontdekken. Dat ze ons dat toevertrouwde, vind ik echt geweldig omdat zij als schrijver al die personages al jaren in haar hoofd heeft.”

Net zo potentieel intimiderend zijn de toegewijde fans van Heartstopper, die hongeren naar elk stukje nieuws over de serie. Die gretigheid naar updates was een verrassing voor iedereen. Will wist niets van de enorme fanbase van de webcomic. “Ik stond als acteur tot dusver vooral op het toneel. Na afloop krijg je applaus en daarna ga je naar huis. Maar social media gaat 24 uur per dag door.” Ook Kit had geen idee hoe druk de fans het ermee hadden. “In het begin was dat nogal overweldigend. Bij ieder fotootje van mij of Joe dat naar buiten kwam werden ze helemaal gek van opwinding. Wat uiteindelijk een fantastisch gevoel gaf.” Hoewel Kit door de hoge verwachtingen een zekere mate van druk voelde, probeerde hij dat op een positieve manier te gebruiken. “Ik heb extra veel tijd gestoken in scènes waarvan we weten dat het publiek die belangrijk vindt. Ik vond het belangrijk om mijn personage zo goed mogelijk neer te zetten. Door al die aandacht voelde het als een echte eer om deze rol te mogen spelen.”

Binnen de entertainmentindustrie – en ook daarbuiten – is veel discussie over representatie en diversiteit. Op de set vertelt Alice dat diversiteit vanaf het begin centraal stond in haar verhalen. “Ik wilde dat Heartstopper een breed scala aan personages zou bevatten en dat het verhaal niet alleen is gericht op de liefde tussen de twee jongens. Ook wil ik dat veel mensen zichzelf erin kunnen terugzien.” Het is geen toeval dat de casting perfect is, naar de mening van deze bescheiden fan. Zelfs Nellie de hond is spot-on.

Producent Patrick Walters wijst erop dat het heel wat tijd heeft gekost om acteurs te vinden die de personages van Alice het best benaderden én die aan de verwachtingen van de fans moesten voldoen. “Er was dan ook enige zorg of we de juiste mensen konden vinden. Want als dat niet zo was, zouden we de show überhaupt niet kunnen maken.”

Will is ervan overtuigd dat Heartstopper aan die opdracht heeft voldaan. “Yasmin en ik bijvoorbeeld. We komen uit twee totaal verschillende delen van het VK, maar we zijn samengebracht en hebben iets heel speciaals gemaakt. Ik denk dat deze serie een echte gamechanger is.”

Diversiteit
Ook Yasmin benadrukt het belang van diversiteit. “Hoe meer de deuren kunnen openen voor queers en mensen die niet cisgender zijn, des te inclusiever wordt de entertainmentwereld.” Met uitzondering van de tv-serie Pose heeft Yasmin niet veel personages te zien gekregen door wie zij zich vertegenwoordigd voelde als zwarte trans vrouw. Dat ze nu zelf zo’n inspirerend personage speelt, ziet ze als een kans. “Ik realiseer me maar al te goed hoe trots ik hierop mag zijn.”

Haar personage Elle verschilt van andere trans personen in series in films, die veelal worden neergezet in de context van genderdysforie, transfobie of beide. Hoewel beide thema’s aanwezig zijn in Heartstopper, vormen ze niet de primaire focus. Yasmin vertelt hierover: “We vertellen een trans verhaal dat genormaliseerd is. In seizoen één wordt Elle getoond als meisje dat is overgestapt van een jongensschool naar een meisjesschool, dat is het enige waaruit de kijken kan concluderen dat dat ze trans is.”

Yasmin vindt dat we trans verhalen niet met elkaar moeten vergelijken. “Uiteindelijk vechten we allemaal voor hetzelfde. Ik heb het gevoel dat alle trans verhalen mooi zijn, of ze nu over genderdysforie of depressie gaan of niet. Dat Heartstopper die dingen niet belicht, betekent niet dat ze minder belangrijk zijn. En ook al wordt Elle neergezet als een mooi, zelfverzekerd meisje, natuurlijk zal ze genderdysforie hebben. Ze is trans. Dat hebben we allemaal.” Mocht er een tweede seizoen komen, dan hoopt Yasmin dat de makers hierop ingaan. “Dat zou ik helemaal niet erg vinden.”

Yasmin besluit: “Het feit dat Heartstopper me het platform heeft gegeven en ook de deur heeft geopend voor andere zwarte homo’s: dat is geweldig. Dat alle jonge Yasmins en lhbtq’s die naar Heartstopper kijken zich daardoor normaal voelen, daar doe ik het voor. Ook al ben ik gepest en heb ik veel meegemaakt, je kunt er altijd uitkomen.”

Tijdens ons bezoek aan de set in juni zei Alice: “We hebben ook gewoon verhalen nodig die vrolijk zijn en Heartstopper is in eerste instantie gemaakt om de kijker een goed gevoel te geven.” Will benadrukt nogmaals dat de serie realistisch is over zaken als homofobie, terwijl er ook met een roze bril naar de wereld wordt gekeken. Een balans waar hij blij mee is. Joe haalt de serie It’s a Sin aan. Hij vindt het belangrijk jonge lhbtq’s te laten zien “dat je geluk kunt hebben en dat je geluk verdient. Het is belangrijk om te stimuleren dat het niet uitmaakt wie je bent, hoe je je identificeert of wat je seksualiteit is. Het gaat erom dat je gelukkig mag zijn.” Ten slotte zegt Kit dat hij zich ervan bewust is wat de impact kan zijn van Heartstopper. “Er zitten scènes in die jongeren aan hun ouders kunnen laten zien als ze uit de kast willen komen. Het is een hele eer voor een acteur om een scène te mogen spelen waarvan je weet dat die iemands leven ten goede kan veranderen.”

Vertaling: Jaap Bartelds / Beeld: Jordan Rossi / Styling: Joseph Kocharian / Illustraties: Ross Ingielewicz / Haar Yasmin: Silas Maiden / Make-up Yasmin: Emily Wood | Haar & make-up Joe, Kit, Will: Sven Bayerbach | Grooming-assistent: Vivi Melo | Mode-assistenten: Sacha Dance, Bella Azura Dupee

Hoofdbeeld: Vlnr (Yasmin) jasje, rok en oorbellen: Moschino; choker, oorbellen en ringen: stylist’s own, ring: Christian Dior, schoenen: Schuh. (Kit) shirt: MCQ, tanktop: Dsquared2, broek: Moschino, sneakers: Adidas. (Will) leren jack en tanktop: Dsquared2, broek: Fiorucci, sneakers: Converse. (Joe) blazer, jasje, broek en schoenen: Saint Laurent by Anthony Vaccarello