De Britse acteur Stephen Fry las als tiener – nog diep in de kast – over het leven van Oscar Wilde, die openlijk gay was en dat met een gevangenisstraf moest bekopen. Lang was Fry bang dat zijn leven dezelfde kant op zou gaan. “Ik wist zeker dat ik was vervloekt en een leven zou leiden vol schaamte en geheimen.”
Stephen Fry was onlangs nog op de Nederlandse tv met een documentaire van die hij maakte voor Channel 4, Willem & Frieda. Die ging over het leven en het werk van twee gay verzetshelden Willem Arondeus en Frieda Belinfante, die min of meer uit de geschiedenisboeken waren gewist.
Ook speelde Fry recentelijk in lhbtq-gerelateerde tv-series als The Sandman, Heartstopper en It’s a Sin. Dat terwijl het heel lang niet gemakkelijk voor hem is geweest om open te zijn over zijn identiteit.
Verwant met Oscar Wilde
In een interview met Radio Times vertelde Fry onlangs hoe hij het werk van Oscar Wilde ontdekte, en er gaandeweg achterkwam wat voor ontberingen de schrijver eind negentiende eeuw moest doorstaan, alleen omdat hij homoseksueel was. Tegelijkertijd voelde Fry zich verwant met Wilde: ook hij worstelde met zijn homoseksuele gevoelens. Hij realiseerde zich dat hij daar doodsbang van werd.
Stephen Fry ontdekte het werk van Oscar Wilde in zijn tienerjaren, om te beginnen met The Importance of Being Ernest. Daarna las hij H Montgomery Hydes biografie, The Trials of Oscar Wilde. “Ik kreeg bijna geen lucht meer en voelde me tegelijkertijd triomfantelijk en vreselijk bezorgd. Ik snapte ineens waarom deze man en zijn ‘natuur’ – zoals hij het zelf noemde in zijn beroemde brief aan zijn minnaar Bosie – zo bijzonder voor me waren. Ik was hetzelfde als hij. Meteen toen ik het las wist ik dat ik gay ben.”
Sodomie en aanstootgevend gedrag
Oscar Wilde verwierf eind 19e eeuw status als schrijver met werken als The Picture of Dorian Gray (1890) en het eerdergenoemde The Importance of Being Ernest (1895). In dat laatste jaar werd hij opgepakt en gevangengezet voor sodomie en aanstootgevend gedrag vanwege zijn seksuele relaties met mannen. Na zijn vrijlating in 1897 werd hij verbannen naar Frankrijk, waar hij in 1900 stierf nadat zijn gezondheid hard achteruit was gegaan. Wilde werd slechts 46 jaar.
Frys jaren als jongvolwassene werden getekend door de aidsepidemie en de wetgeving van Margaret Thatcher, die onder de naam Section 28 onderwijs over lhbtq-gerelateerde thema’s had verboden. De acteur vreesde dat zijn leven ‘absoluut vervloekt was’ als hij in Groot-Brittannië zou blijven. “Ik zou moeten leven in geheimhouding, schaamte, ballingschap en schande. Vooral omdat homo’s als walgelijk werden beschouwd.”
Golden Globe voor rol als Oscar Wilde
Gelukkig voor Fry zijn de zaken heel anders gelopen. Zijn interesse voor Oscar Wilde is zijn hele, tot nu toe 66-jarige leven bij hem gebleven. In 1997 werd Fry genomineerd voor een Golden Globe-award voor zijn rol als de schrijver in de biografische film Wilde. In 2001 speelde hij naast Russell Tovey en Joanna Lumley in een online productie van The Picture of Dorian Gray.
Stephen Fry is vanaf morgen te zien in de lbhtq-romcom Red, White & Royal Blue, via Amazon Prime.
