column
“Bijna niemand weet echt zeker of die tot het ‘eigen volk’ behoort”
Rocher Koendjbiharie over de angst voor de Ander
Rocher Koendjbiharie hoopt in 2024, tegen de (politieke) trend in, op een jaar vol inlevingsvermogen. “We moeten af van het ‘eigen volk eerst’-sentiment. Escalatie naar erger geweld begint altijd bij het creëren en vervolgens verdacht maken van een Ander.”
De mens is over het algemeen gek op een nieuw begin, getuige de vele goede voornemens verbonden aan de jaarwisseling. Ikzelf dacht op 1 januari vooral terug aan het begin van 2023.
Vorig jaar begon mijn jaar letterlijk met haat. Ik werd op nieuwjaarsdag wakker met een lichte kater, greep naar mijn telefoon en werd op slag misselijk, al had dat niets te maken met de wijn van de avond ervoor. Ik las berichten over hoe in mijn eigen stad 's nachts racistische leuzen waren geprojecteerd op de Erasmusbrug. Achteraf gezien vraag ik me af of die een voorbode waren van wat de rest van het jaar zou volgen.
“tijdens de uitvaart van mijn oudtante werden voor mij de gevolgen van wilders’ verkiezingswinst duidelijk”
Hetzelfde verwerpelijke gedachtegoed dat die dag op de Erasmusbrug werd gedeeld bezorgde een extreemrechtse partij afgelopen november de verkiezingswinst. Sindsdien voelen delen van de samenleving zich vrijer in het openlijk uiten van hun problematische denkbeelden. Voor mij werden de gevolgen direct duidelijk. Begin december woonde ik met mijn familie de uitvaart van mijn overleden oudtante bij. Mijn zusje, vader en ik waren er de enige personen van kleur en na de dienst kwam er een wildvreemde witte man op ons af die met een grijns op zijn gezicht zei dat Wilders ‘vanzelf wel komt’.
Mijn wens voor 2024 staat daar haaks op. Ik hoop, al is het misschien tegen beter weten in, dat het inlevingsvermogen van de bevolking groeit – of in sommige gevallen terugkeert. Ik hoop dat mensen verder leren kijken dan enkel wat zij zien, meemaken of relevant vinden – voor de een makkelijker dan voor de ander, zeker nu het leven voor velen steeds duurder wordt en we te maken hebben met meerdere escalerende mondiale crises.
“de vernielde regenboogvlaggen symboliseren het doelwit dat wij voor sommigen zijn geworden”
Ik hoop dat we afstappen van angstpolitiek en het verdacht maken van andere mensen en gemeenschappen. Iets waarmee velen binnen de queer community inmiddels akelig bekend zijn. Met name trans personen worden in toenemende mate weggezet als duivels die kinderen corrumperen. Regenboogvlaggen worden steeds vaker vernield, of in sommige gevallen zelfs verbrand. Het symboliseert het doelwit dat we voor sommigen zijn geworden. Men gaat nog net niet met fakkels en hooivorken achter ons aan. Dit klinkt misschien overdreven, maar weet dat escalatie naar erger geweld altijd begint bij het creëren en vervolgens verdacht maken van een Ander.
Je kunnen inleven in een ander mens is een groot goed. Empathie en compassie zijn essentiële aspecten van het mens-zijn, facetten die ervoor dat we een ander niet beschouwen als bedreiging, maar als een medemens. Eigenschappen die radicaal indruisen tegen het ‘eigen volk eerst’-sentiment. Het gevaar van die trend is namelijk dat langzaamaan plakje voor plakje van het ‘eigen volk’ wordt afgeschaafd, tot er nog maar een piepkleine groep overblijft. Met andere woorden, bijna niemand weet echt zeker of die tot het ‘eigen volk’ behoort.
In empathie en compassie schuilt grote schoonheid, omdat deze kwaliteiten ons vooruithelpen in de breedste zin. Als we het individuele leren overstijgen, met warmte investeren in een gemeenschapsgevoel, kunnen we elkaar enerzijds beter opvangen in deze barre tijden, en leren we anderzijds gezamenlijk toekomstige crises te voorkomen.
Laat 2024 daarom in het teken staan van het inlevingsvermogen, van de capaciteit een ander te zien als een vriend in plaats van een vijand. Als een mens. Gelukkig nieuwjaar.
