Daniel Cornelissen over Cock: “Er zit zoveel humor in gay culture”

In Cock van Theater Oostpool is Daniel Cornelissen een eind twintiger die, wanneer het uitgaat met zijn vriend, zijn hart verliest aan een … vrouw. “Ik vind mijzelf in dit stuk een behoorlijke lul.”

John verbreekt na zeven jaar de relatie met zijn vriend. Na een avontuurtje met een vrouw, wordt hij op haar verliefd en raakt daar helemaal van in de war. Deze drie personen (en iemands vader) staan in Cock onder hoogspanning. En toch mag er gelachen worden!

Klinkt zwaar, al dat relatiedrama, gelukkig is het een grappig stuk.
“Heel erg grappig! De schrijver, Mike Bartlett, zegt aan het begin van het script: ‘dit stuk gaat om de tekst’. Er zijn geen regieaanwijzingen en hij schrijft ook: ‘Er is geen uitbeelding!’. In de tekst wordt bijvoorbeeld geïmpliceerd dat de karakters aan het koken zijn. Maar het is niet toegestaan om dat uit te beelden. Het decor is ook helemaal leeg.”

Waarom Cock?
“Mensen denken misschien dat het over een keuken gaat maar dan zou er Kok moeten staan. Misschien moet je het echt als Cock uitspreken [zet zijn beste plat-Amerikaanse stem hierbij op]. Wij interpreteren dit stuk als een hanengevecht; een cock fight. Een strijd tussen een paar mensen die allemaal iets anders willen en die ook niet weten waar ze eigenlijk aan toe zijn. Ik vind mijzelf – in het stuk – af en toe een behoorlijke lul. Daar zou de titel ook op kunnen slaan. Net als de hele tekst, is de titel ook multi-interpretabel. Er hangt natuurlijk een seksuele spanning in de lucht. Je voelt dat deze mensen elkaar echt willen.”

In het stuk wordt flink met tijd gespeeld…
“De voorstelling wordt niet chronologisch opgevoerd. John verlaat zijn vriend voor een vrouw, dan komt-ie terug bij hem en daarna verlaat hij hem tóch weer voor deze zelfde vrouw. En die vrouw is dan nog helemaal niet op het podium geweest. Daar heeft Mike Bartlett natuurlijk iets mee bedoeld. Door meteen maar alle scènes tussen de twee mannen te laten zien, leer je ze gelijk goed kennen.”

Is de besluiteloosheid van John onaantrekkelijk?
“Ik vind van wel. Maar ik ben dat zelf ook, bijvoorbeeld als het gaat om het verbreken van relaties. Maar niet zoals John – hij is bloedirritant. En conflictvermijdend. Ook weer iets wat ik bij mijzelf herken.”

Cock stond vorig jaar nog in een theater op het West End in Londen. Ben je daar geweest?
“Niemand van ons is daar geweest en niemand van ons heeft het stuk dus al eens gezien. Wij gaan volledig op de tekst af. Soms kom je ergens niet uit als je de tekst leest, maar als je dan nog een keer en wat beter leest, zie je het ineens: hij wordt geslagen, het staat er alleen niet.”

Jij stapt in de schoenen van Jonathan Bailey (Bridgerton, Broadchurch, Doctor Who), die John in Londen speelde.
“Dat is grappig gegaan. Regisseur Char Li Chung vroeg mij twee jaar geleden voor een ander stuk, maar dat ging niet door. Toen stelde hij Cock voor. Volgens Char Li was dit stuk nóg meer op mijn lijf geschreven.”

En naast het mannenkoppel en de man stealing woman, is er nog een man…
“Dat is de vader van mijn partner, gespeeld door Peter Blok. Hij komt zijn zoon helpen om John ‘weer even op het rechte pad te krijgen’. John is totaal in de war wat zijn oriëntatie betreft. Voor we aan Cock begonnen hebben Char Li en ik twintig mensen bevraagd: ‘waar zit jij op het spectrum van seksualiteit?’ Er waren genoeg mensen die zich helemaal als hetero- of helemaal als homoseksueel identificeren. Ik ben he-le-maal homoseksueel. Maar de jongeren hadden geen idee en vonden de vraag niet eens interessant. Zij zijn bezig om die labels aan de kant te schuiven, want wat hebben zij eraan? Ik snap dat goed. John is 29 als hij zijn vriend verlaat voor een vrouw. Maar ook hij weigert zichzelf dan als bi te labelen, nadat hij zichzelf altijd als homoseksueel heeft gezien.”

Ken jij mensen die in een vergelijkbare situatie verzeild raakten?
“Dat niet, maar ik ken wel homovrienden die voor de lol met een vrouw naar bed gingen. En daar helemaal niet van in de war zijn geraakt. Dit is echt aan de hand. Niet verwonderlijk dat op het Sundance Film Festival dit jaar, het Franse romantische drama Passages in première ging, met onder andere Ben Whishaw in de hoofdrol. Over een oud mannelijk stel, van wie er één ineens een affaire heeft met een vrouw.”

The Guardian noemt Cock een comedy over seksuele identiteit. Maar gaat het wel over identiteit?
“Seksualiteit en identiteit zijn twee verschillende dingen, die natuurlijk wel veel met elkaar te maken hebben. Cock gaat niet over gender of over genderexpressie. Niet over met welk gender de karakters zich identificeren of welke voornaamwoorden ze gebruiken. Het gaat puur en alleen over: waar val ik op? Waardoor het óók over identiteit gaat: wie ben ik?”

Sommige mensen kunnen echt boos worden over genderidentiteit.
“Ik verwacht niet dat mensen met hooivorken en brandende fakkels naar het theater komen. Hoewel het mij ergens ook weer niet zou verbazen.”

Jij zat in Show- en Snowponies en speelt een lekker verontwaardigde homoseksuele man naast Rick Paul van Mulligen in Nieuw Zeer. Is queer een warm bad voor je?
“Ik snap die rollen sneller. En er zit zoveel humor in gay culture. Voor veel mannen is dat een overlevingsmechanisme, om tenminste leuk gevonden te worden. Maar dat heeft er wel voor gezorgd dat wij een groot vocabulaire hebben waarmee we de hardste grappen kunnen maken. Daar zit ook strijdkracht in. De queer community krijgt nog steeds met veel tegenslagen te maken, maar wij kunnen tenminste wel om onszelf lachen.”

Cock, met Daniel Cornelissen, Sander Plukaard, Joy Delima en Peter Blok is van 11 november 2023 t/m 3 februari 2024 in het theater te zien. oostpool.nl/cock

Beeld: Elza Jo