“Drag is zoveel meer dan een vent in een jurk”

Willem Hoogstede en Paul Derrez zijn de initiators van Drag Power, een expositie over het toen en nu van drag bij CODA Apeldoorn. “Drag evolueert meer en meer als een kunstvorm.”

Hebben jullie zelf weleens de stoute hakken aangetrokken?
Paul: “Ik liep ooit mee in de Hartjesdagparade op de Amsterdamse Zeedijk. Het was niet zo’n succes. Ik bedacht me om 12.00 uur op de dag zelf dat ik om 16.00 uur mee zou lopen. Ineens moest ik in een rotgang langs de HEMA voor panty’s. Uiteindelijk heb ik me broodnuchter aangesloten bij de feestende stoet, die reeds onderweg was. Ook deed ik ooit mee aan de Drag Olympics bij het Amsterdamse Homomonument als Miep Dekzeil – mijn jurk was gemaakt van een dekzeil. Ik moest het uiteindelijk doen met de poedelprijs.”
Willem: “Mijn enige keer in drag was tijdens een opvoering van Assepoester voor mijn leerlingen – ik heb 41 jaar in het basisonderwijs gewerkt. Ik was de boze stiefmoeder en de gymjuf de prins. Achteraf zeiden kinderen: ‘Dat had toch andersom gemoeten?’ Nu was die juf misschien ook wel een boze stiefmoeder, maar wij hadden het anders bedacht.”

Hoe ontstond het idee voor deze tentoonstelling?
W: “We gingen de laatste jaren regelmatig naar drag performances. Daar constateerden we dat drag zoveel meer is dan een vent in een jurk. Het leek ons mooi om dat uit te werken in de vorm van een tentoonstelling.”
P: “We hebben ons idee voorgelegd aan CODA en vervolgens zijn we met curator Roosmarij Deenik in het nachtleven, maar ook in de achtergrond, geschiedenis en de politieke kant van het fenomeen drag gedoken.”

Hoe is de tentoonstelling opgebouwd?
P: “In een inleiding leggen we het verschil uit tussen drag en travestie. Die begrippen worden vaak door elkaar gehaald. Travestie is het crossdressen om persoonlijke redenen, drag is een performance, soms in theatrale, soms in politieke zin. Drag Power gaat met name over het laatste.”
W: “De rode draad in de tentoonstelling wordt gevormd door vijf uiteenlopende drag performers. We hebben uitgebreid research gedaan naar alle aspecten van drag. Vervolgens hebben we een diverse selectie gemaakt op basis van onder andere leeftijd en invalshoek.”

“Drag is een performance, soms in theatrale, soms in politieke zin”

Welk werk raakt jullie het meest?
P: “Onze interviews met de drags. Die zijn voor de tentoonstelling gefilmd en teruggebracht tot korte video’s. Sommige verhalen hadden droevige kanten. Anderen, zoals dat van dragking Mason Tonight, waren superpositief. We bezochten de varkensboerderij van haar ouders en werden daar zo hartelijk ontvangen. Haar ouders praatten vol trots over haar. Zo kan het dus ook, zagen we.”
W: “Die gesprekken waren zo intiem, dat raakte me. Mensen kwamen met ontboezemingen waarvan wij dachten: wil je dit echt delen met de boze buitenwereld? Ze vertrouwden erop dat wij er respectvol mee om zouden gaan. Dit project heeft ons niet alleen informatief, maar ook emotioneel veel gebracht.”

Wat deed dit project met jullie visie op drag? 
W: “Van vroeger kende ik de dragscene als een verzameling valse nichten, een wereld met veel rivaliteit. Tegenwoordig is de sfeer juist positief en ondersteunend. Het is een fijne plek geworden om in te vertoeven.”
P: “Drag ontwikkelt zich meer en meer als kunstvorm. Er komen loten aan de stam die nauwelijks nog iets met de klassieke vorm van drag te maken hebben. Dat is fantastisch."

Drag Power is nog t/m 1 maart te zien bij CODA Apeldoorn.

Coverbeeld: Léon Hendrickx, Moshiel & Lady Sinagaga, New York USA (2019)