Eelco Smits: “Als acteur is het goed om ongrijpbaar te zijn”

Tegen de veertig en dan pas uit de kast: dat kan best tobben zijn. Acteur Eelco Smits maakt het invoelbaar in de tragikomedie De Idylle van regisseur Aaron Rookus.

We lijken je recent meer in films en tv-series te zien dan in het theater. Is dat een bewuste keuze? 

“Ik heb vijftien jaar vast bij Internationaal Theater Amsterdam gezeten. Daarna wilde ik gaan freelancen en mijn vleugels uitslaan. Tijdens corona ben ik een tijdje teruggegaan, maar nu ga ik toch door als zelfstandige. Ik heb geweldige dingen kunnen doen bij ITA, maar je agenda wordt bepaald door anderen. Je bent nooit helemaal vrij om je eigen keuzes te maken. Ik heb relatief weinig film gedaan, ik wil eens actief gaan verkennen hoe leuk ik dat vind.”

Hoe zou je het type rol kenschetsen waarvoor je wordt gevraagd? 

“Die rollen zijn best divers. Het zijn wel vaak tobberige types: gesloten, of ze zitten ergens op het spectrum. Ik ben wel blij dat ik ook voor veel heterorollen word gevraagd. Je moet je als acteur nooit te veel in een hokje laten duwen. Het is goed om ongrijpbaar te zijn. Ik ben ook geen BN’er. Ik denk dat dat voor een acteur niet per se slecht is: dan kunnen mensen jou gemakkelijker zien als het personage dat je speelt.”

Je speelt in De Idylle de rol van Victor, een man die tegen zijn veertigste pas uit de kast komt. Regisseur Aaron Rookus zei dat de rol best dicht bij jezelf ligt. 

“Alle personages worstelen met een zekere melancholie. Of eigenlijk met het leven dat ze leiden, ze willen allemaal iets anders. Victor bezit een tobberigheid en besluiteloosheid waar ik als acteur wel gemakkelijk kan komen, omdat ik die gevoelens herken. Ik denk dat hij ook kampt met een vorm van midlifecrisis. Dat herken ik wel, al ben ik daar inmiddels alweer te oud voor.”

Hoe uitte zich dat bij jou? 

“Ik ben uit de stad verhuisd naar het platteland – en ook weer teruggekomen. Ik hunker trouwens niet, zoals Victor, enorm naar een relatie. Ik ben al jarenlang single en ik kan prima alleen zijn. Ik ervaar eenzaamheid niet per se als een negatief gevoel. Ik date wel en ik sta open voor opties als die zich aandienen. Maar ik voel me niet incompleet, zoals dat met Victor wel het geval is.”

Hoe heb je je voorbereid op deze film? 

“Vooral door veel te praten met Aaron over zijn bedoelingen en motieven. Ik kende hem al via via en hou enorm van zijn teksten. Ik ben iemand die zich graag houdt aan de woorden die op papier staan, dat biedt mij als acteur houvast. Hij gaf ons dialogen die heel waarachtig aanvoelden. Ik speel de meeste scènes met Hadewych Minis en Eli Rietveld, die ik allebei ken van mijn ITA-tijd. Hadewych speelt mijn zus, Eli speelt een sekswerker die Victor op een gegeven moment thuis uitnodigt. Het repeteren en draaien verliep heel organisch.”

Aaron vertelde dat hij heel blij is dat je van Victor geen sneu mannetje hebt gemaakt. Dat risico lag wel op de loer. 

“Ik hou er niet van om van mijn personages slachtoffers te maken. Ik vind het heel oninteressant als een personage het opgeeft, dan wordt het al snel overdreven sentimenteel. Ik wil wel dat iemand probeert vooruit te komen in het leven en het verhaal. Dat is niet altijd even gemakkelijk overigens: De Idylle is een rauwe film, die niet per se een einde voorschotelt met garanties of zekerheden.”

De tekst gaat verder onder de afbeelding.

Je noemde net de seksscène met Eli Rietveld, een cruciaal moment voor jouw personage. Tegenwoordig worden dat soort scènes begeleid door een intimiteitscoach. Hoe is dat? 

“Vroeger zocht je zo’n scène gewoon met z’n tweeën uit. Ik had altijd het idee dat dat weinig problemen opleverde. Maar het is natuurlijk heel goed dat er iemand bij is om te voorkomen dat dat überhaupt kan gebeuren. Soms voelen dit soort scènes daardoor wel iets gekunstelder, minder organisch. Je moet heel erg gaan benoemen wat je precies gaat doen. Maar tegelijkertijd kun je als acteur ook je grenzen aangeven, als een regisseur in theorie dingen wil zien die je niet wilt aanbieden. Bij een film is het ook gemakkelijker dan bij theater om ervoor te kiezen bepaalde momenten of lichaamsdelen niet heel expliciet te laten zien.”

Je bent nu een vrij man, als acteur. Wat staat er nog op je bucketlist? 

“Ik heb in het theater twee keer gewerkt met Nanouk Leopold en Mijke de Jong. Het lijkt me geweldig om een keer een film of serie met hen te maken. En ik ga ontdekken of ik misschien in het buitenland werk kan doen. Ik wil de lat hoog leggen, dus ik denk aan Hollywood. Het is een droom om met mensen als Luca Guadagnino [regisseur van de film Call Me By Your Name, red.] of horrorregisseur Robert Eggers te werken. Ik heb eindelijk de ruimte om eens serieus te kijken of daar nu kansen voor mij liggen.”

De Idylle draait nu in de bioscoop. De trailer kun je hieronder bekijken.