Fotograaf Jesse van den Berg over zijn project Reconstructing Queer Intimacy: “Dit zijn mensen die hun lichaam vieren”

Jesse van den Berg is al van kinds af aan bezig geweest met fotograferen. Voor zijn afstudeerproject Reconstructing Queer Intimacy werkte hij met queer modellen met verschillende culturele identiteiten en lichaamstypes. Een interview over zijn drijfveren, de discussie rond queerness en toekomstige projecten.

Toen Jesse van den Berg begon aan zijn Master aan de kunstacademie, legde hij de focus op fotografie. Inmiddels is zijn project Reconstructing Queer Intimacy afgerond. Op zijn website beschrijft hij het project, waarvan een groot aantal foto’s ook te vinden is op zijn Instagram-account. Winq stelde Jesse een aantal vragen over zijn werk. Zijn antwoorden lees je hier onder, tussen de fotoseries door.

Waar komt jouw interesse in fotografie vandaan?

“Ik ben van kinds af aan altijd al bezig geweest met fotograferen. Ik vond het toen al heel leuk om mensen de wereld te laten zien op de manier hoe ik die zag. Toen ik ouder werd en mijn bachelor ging doen, ben ik altijd blijven fotograferen maar durfde ik hier nooit écht voor te kiezen. Toen ik begon met mijn Master aan de kunstacademie ben ik me echt volledig gaan focussen op fotografie.”

“Wat ik het allermooist vind aan fotografie is dat je jouw kijk op thema’s kunt delen en zelf kunt kiezen waar je de focus op wilt leggen. Je kunt dingen laten zien waar normaal weinig of geen aandacht voor is. Dit is natuurlijk ook gevaarlijk omdat je een grote verantwoordelijkheid hebt als fotograaf. Daarom werk ik altijd graag actief samen met mijn modellen en bespreken we de thema’s waar wij samen werk over maken uitgebreid.”

Hoe ben je op het idee gekomen voor ‘Reconstructing Queer Intimacy’?

“Ik heb altijd een complexe relatie gehad met intimiteit en het naakte lichaam. Dit kwam onder andere door de weinige zichtbaarheid die er is voor intimiteit tussen queer personen. Toen ik de film Call Me By Your Name zag in de bioscoop, was dit de eerste keer dat ik een film zag met een queer relatie in de hoofdrol waarbij er allerlei facetten van een intieme relatie voorbij kwamen.”

“Door het zien van deze film vond ik het tijd dat ik mij ging verdiepen in de representatie van intimiteit en queerness om te kijken wat mijn stem hier in kan zijn. Wat zijn onderdelen van deze thema’s die ik onderbelicht vind? Hoe kan ik mijn gevoel bij deze thema’s visualiseren met fotografie en video?”

En wat bedoel je precies met de term ‘reconstructing’?

“Ik heb gekozen voor het begrip ‘reconstructing’ om aan te geven dat ik kritisch kijk naar de representatie van intimiteit tussen queer personen tot nu toe. Ik vind persoonlijk dat queer personen an sich vaak stereotyperend en problematisch worden afgebeeld. En laat staan queer personen in een intieme context.”

“Met het begrip ‘reconstructing’ duid ik aan dat mijn project een reactie is op de representatie van queerness, intimiteit en het naakte lichaam die ik gewend was om te zien. Nu ben ik aan de beurt om samen met mijn modellen een nieuw narratief te vertellen rondom dit thema.”

Welke mensen heb je benaderd voor hun medewerking, en waarom die personen?

“Ik heb alleen gewerkt met modellen die zich op verschillende manieren identificeren met queer zijn. In mijn project worden meerdere trans* & non-binaire personen gerepresenteerd. Maar ook cis personen die zich op verschillende manieren identificeren met queer zijn. Ook vind ik het belangrijk dat er mensen gerepresenteerd worden met verschillende lichaamstypes en culturele identiteiten.”

Je eist dat queerness onderdeel is van de normatieve discussie rondom intimiteit. Leg eens uit?

“Vaak als er gepraat wordt over intimiteit en seksualiteit word er van uit gegaan dat dit tussen een cis man en een cis vrouw is. Dit is bijvoorbeeld zichtbaar tijdens seksuele voorlichting op de basisschool, algemene gesprekken over intimiteit waar voornamelijk cis hetero mensen de leiding hebben of intimiteit die wordt afgebeeld in de mainstream media.”

“Ook al vind ik wel dat sommige shows (voornamelijk op Netflix) al veel meer aandacht besteden dan jaren geleden toch is er nog veel onwetendheid. Wat ik met mijn project bedoel in combinatie met het behoren tot de normatieve discussie rondom intimiteit is vooral dat ik queer personen op een ‘hele normale’ manier heb gefotografeerd. Aspecten die mijn modellen eventueel queer maakt hebben hier totaal niet de focus. Het gaat hier om intimiteit en maar iedereen is queer.”

“Vaak vind ik dat er nog te vaak op een soort van ‘spektakel’ effect gehoopt wordt door cis hetero personen die iets zien wat met queer zijn te maken heeft. Ik wil laten zien dat we allemaal gewoon mensen zijn, met verschillende lichamen en dat queer personen er niet zijn om bepaalde verwachtingen of interesses vanuit niet-queer personen te voldoen. Voornamelijk wanneer het gaat over de representatie van trans* personen.”

Is dit een ongoing project of is het nu afgerond?

“Dit is zeker een ongoing project. Ik ben momenteel al weer bezig met vervolg shoots om te kijken hoe ik hier precies verder mee wil. Toevallig kreeg ik vorige week een reactie van een queer man in een rolstoel die mij een bericht stuurde dat hij mijn project erg mooi en bijzonder vond en of ik hem ook wil fotograferen om mensen in een rolstoel ook te representeren. Ik vond dit een heel mooi bericht om te krijgen en ik vind het supermooi dat fotografie op deze manier mensen kan verbinden, representatie kan verbreden en er hopelijk voor gaat zorgen dat iedereen een beetje meer van zichzelf en van elkaar gaan houden.”

Wat kunnen we in de toekomst nog van jou verwachten?

“Omdat ik pas net mijn project heb afgerond ben ik nog rustig aan het oriënteren wat mijn precieze vervolgstappen zijn. Ik ga zeker door met fotografie en video rondom het thema van mijn afstudeerproject maar ik heb ook stiekem wat ideetjes over een eventuele podcast of een ander format waar ik met mensen wil gaan praten over hun relatie met intimiteit en hun queer identiteit.”

“Mensen fotograferen is een supermooie manier om hierover te praten, maar de gesprekken blijven tussen het model en mij. Wie weet dat ik in de toekomst een manier wil gaan zoeken om meer aandacht te besteden aan deze verhalen. En verwacht voor de rest zeker meer queer representatie, meer diversiteit en meer mensen die hun lichaam vieren.”