Het zwanenmeer in viervoud: “Ik kon niet kiezen voor één choreograaf”

In Swan Lakes van Gauthier Dance Company nemen vier toonaangevende choreografen Het zwanenmeer grondig op de schop. "In slechts één stuk dragen de dansers spitzen, maar niet aan hun voeten."

Eric Gauthier is niet voor één gat te vangen. Met zijn dansgezelschap Gauthier Dance werkte hij drieënhalf jaar aan Swan Lakes, een nieuwe interpretatie van het klassieke ballet. Door Covid-19 belandde die voorstelling echter op de plank en zijn dansers in de wachtkamer. Om hen van de verveling te redden, bedacht Gauthier een spin-off: hij vroeg zestien choreografen voor ieder van zijn zestien dansers een solo te maken, geïnspireerd op de wereldberoemde balletsolo ‘De stervende zwaan’. Die stukken pakten zo fraai uit dat Gauthier baalde dat niemand ze ooit zou zien. Daarom benaderde hij vervolgens zestien regisseurs en zestien componisten, die van ieder werk een korte film maakten. Om de in totaal 64 makers te vergoeden voor hun inspanningen, vroeg hij bevriende theaters en dansfestivals, waaronder Holland Dance Festival, om financiële steun. Het eindresultaat, genaamd The Dying Swans Project, verspreidde hij gratis via YouTube, om er een zo groot mogelijk publiek mee te bereiken. Via het YouTube-kanaal van Holland Dance Festival bekeken meer dan 24.000 mensen het project.

Toen de theaters hun deuren dit jaar weer openden, zette Gauthier zijn project om in een liveshow. Ook Swan Lakes ging 24 juni jongstleden alsnog in première in Theaterhaus Stuttgart, het thuishonk van Gauthier Dance. In februari 2022 zal Swan Lakes te zien zijn in Nederland, tijdens het Holland Dance Festival.

Je had aan één meer niet genoeg voor deze nieuwe interpretatie van Het zwanenmeer?
“Ik maak vaker programma’s die bestaan uit een serie korte choreografieën, al begon het idee voor deze bewerking juist als een avondvullende voorstelling. Ik had vier choreografen op mijn shortlist staan. Omdat ik niet kon kiezen, besloot ik uiteindelijk simpelweg een ‘s’ toe te voegen aan de titel Swan Lake; zo kon ik ze alle vier vragen.”

“Dans toegankelijker maken is mijn levenswerk”

Hoeveel van het klassieke ballet zien we terug in Swan Lakes?
“De link met Het zwanenmeer is er in alle vier de stukken, maar je moet soms diep duiken om ’m te vinden. Bij de ene choreografie zijn het een paar noten in de muziek, bij de ander is het een thema. Niemand volgt het klassieke verhaal en de eclectische werken verschillen zeer sterk van elkaar.”

Hoe ziet de avond eruit?
“Ik heb de voorstelling opgedeeld in twee delen. In de eerste helft zie je de werken van Cayetano Soto en Marie Chouinard. Soto is een van mijn vaste choreografen, hij focust zich in zijn stuk op de transformatie van de witte in de zwarte zwaan. Geloof het of niet, maar Chouinard, een enorme naam in de Canadese dans, bleek nog nooit van Het zwanenmeer gehoord te hebben. Zij is uiteindelijk de enige van de vier die haar dansers in tutu’s en spitzen heeft gestoken, al dragen ze die aan hun handen in plaats van aan hun voeten. Ik vind het een eer dat ze meewerkt: ze maakt maar eens in de paar jaar werk voor een ander gezelschap. Zelfs mijn ouders waren onder de indruk dat ze met mij wilde werken.

De tweede helft wordt ingevuld door Marco Goecke en Hofesh Shechter. Het werk van Goecke, een rijzende ster in de Duitse dansscene, kenmerkt zich door hoekige, rappe, staccato bewegingen. Zijn stijl contrasteert fantastisch met het donkere, rauwe stuk van Shechter, bij wie het eerder lijkt alsof de dansers zich een weg banen door een pudding.”

Je wordt vaak geprezen voor de reikwijdte van je werk. Is dat een bewuste missie?
“Het is mijn levenswerk dans toegankelijker te maken. Ik klaag niet, maar veel van mijn publiek heeft grijs haar. Ik zie zeer weinig mensen tussen de twintig en veertig in de zaal zitten. De volgende drie jaar wil ik daarom met mijn dansers langs scholen toeren en shows maken met een lage toegangsprijs. Ik wil dat steeds meer mensen de kans krijgen van dans te genieten. Dat hoeft overigens niet per se in het theater te zijn.”

Hoe bedoel je dat?
“Samen met Theaterhaus Stuttgart ontwikkelde ik dit jaar een app die werkt als dat beruchte Pokémonspel. Met de camera van je telefoon kun je via de app mijn dansers waar je maar wilt zes verschillende choreografieën laten uitvoeren, bijvoorbeeld in je handpalm. Laatst zag ik in een bar een groepje Duitse mannen de code uitproberen. Ze gingen helemaal uit hun dak en bekeken alle zes de video’s. Ik durf je te verzekeren dat die mannen nooit de weg hadden gevonden naar de schouwburg.”

Swan Lakes is te zien tijdens Holland Dance Festival, dat van 3 t/m 19 februari plaatsvindt in Den Haag, Amsterdam, Delft, Tilburg en Rotterdam. www.holland-dance.com

Hoofdbeeld: Maks Richter