Houd die coronakuisheid ook in de toekomst vast!

Hoewel seks per definitie niet bepaald een steriele ervaring is, geldt ook hier dat sommige maatregelen op het gebied van hygiëne een hoop narigheid kunnen voorkomen.

Het belang van hygiëne werd dankzij de coronacrisis opnieuw benadrukt. De wereldbevolking zag ein-de-lijk het belang in van regelmatig je handen wassen, en werd zich bewuster van de vuilheidsgraad van oppervlakken die door veel mensen worden aangeraakt. Die deurknop van het toilet in een restaurant, de stang waar je je aan vasthoudt in de tram, en het contant geld waarmee je betaalt: je zou er zomaar iets van op kunnen lopen. Ook in bed (of waar je dan ook seks hebt) is er winst te behalen wanneer je let op de hygiëne.

Hanna Bos, arts bij Soa Aids Nederland, waarschuwt voor in opkomst zijnde bacteriën die ernstige darmklachten kunnen veroorzaken. “Normaal gesproken worden die in de medische wereld niet als soa bestempeld,” zo legt Hanna uit, “maar bij mannen die seks hebben met mannen worden ze wel via seks verspreid.” Hoewel de zeer besmettelijke bacteriën, zoals Shigella maar ook de vergelijkbare bacterie campylobacter, dus steeds vaker worden gesignaleerd bij mannen die seks hebben met mannen, komen ze nog niet zo vaak voor als soa’s zoals gonorroe. “Toch is het goed om er extra alert op te zijn.”

Shigella. Het klinkt als een zangeres uit Latijns-Amerika, maar het is dus een nare ziekte met koorts, diarree, buikkrampen en soms zelfs bloed in je ontlasting. De eerste klachten merk je zo’n 1-3 dagen na de besmetting. “Van Shigella kun je verschrikkelijk ziek worden, maar alleen voor kwetsbare mensen is shigella écht gevaarlijk. De behandeling is in het algemeen rust, veel drinken, en goed uitzieken. Alleen bij ernstige besmettingen wordt antibiotica voorgeschreven. Meestal gaat het vanzelf over.”

Zet iemand voor de seks even onder de douche (ga vooral zelf ook!) en de kans op een bacteriële infectie wordt sterk verminderd.

Hoewel de meeste mensen maar een dag of vier klachten ervaren, kun je – als je pech hebt – wel twee weken last blijven houden. Soms kun je tot wel een maand later de bacterie nog doorgeven aan anderen. Als je te maken krijgt met uitdrogingsverschijnselen als gevolg van diarree, neem dan contact op met je huisarts. Zéker als je hiv of een verzwakte weerstand hebt. Voldoende vocht en ORS helpen uitdroging tegen te gaan. ORS, verkrijgbaar bij drogisterij of apotheek,  is een oplossing van zouten en (druiven)suiker of zetmeel in water. Daarmee worden tekorten van suiker en zouten in je lichaam snel aangevuld.

Gelukkig is er goed nieuws: een infectie is goed te voorkomen. Goede hygiëne vermindert de kans op overdracht van micro-organismen die in de mond moeten komen om ziekte te veroorzaken. Zet iemand voor de seks even onder de douche (ga vooral zelf ook!) en de kans op een bacteriële infectie wordt sterk verminderd. Daarnaast is het aan te raden om geen seks te hebben wanneer je zelf darmklachten ervaart, of om dan in ieder geval extra maatregelen te nemen op het gebied van hygiëne. “De besmettingsroute is van de anus naar de mond” legt Bos uit. “Denk daarbij aan handelingen als vingeren, anale seks, rimmen en het delen van seksspeeltjes. Onthoud wel dat een goede hygiëne de kans op ‘gewone’ soa’s niet vermindert: een douche nemen helpt dus niet tegen gonorroe, chlamydia, syfilis of hiv.”

“Soms blijf je, nadat de symptomen al zijn weggetrokken, toch drager.”

Om risico op Shigella zoveel mogelijk te verminderen, is douchen voordat je seks hebt dus een goed idee. Ook je handen voor en tijdens de seks wassen, helpt. Zo verminder je niet alleen de kans op Shigella: ook hepatitis A en C kunnen door goede hygiëne in veel gevallen worden voorkomen. Heb je tijdens de seks een condoom na gebruik aangeraakt? Handen wassen. Met een seksspeeltje in de weer geweest? Handen wassen en het seksspeeltje ontsmetten. Gevingerd? Nog een keer je handen wassen. Net iemand geneukt? Was je penis voordat je verder gaat met seks. En Shigella is niet alleen via seks overdraagbaar: bij toiletgebruik kunnen de toiletbril, de spoelknop en andere voorwerpen besmet raken.

Een bacteriële infectie met Shigella is een zogenaamde meldingsplichtige ziekte: als een arts de ziekte bij je vaststelt, wordt dat bij de GGD gemeld. Bij mensen met Shigella probeert de GGD de bron te achterhalen, huisgenoten en contacten worden op Shigella onderzocht en de GGD geeft adviezen om verdere verspreiding te voorkomen. Na een besmetting met Shigella mag je namelijk niet zomaar weer opnieuw aan het werk als je bijvoorbeeld in de voedingsindustrie of zorg werkt. Bos: “Soms blijf je, nadat de symptomen al zijn weggetrokken, toch drager. Dat betekent dat je geen klachten hebt maar de bacterie wel blijft uitscheiden via je poep. Daarom vragen we mensen die Shigella krijgen of ze in de voedselindustrie of in de zorg werken. Er is een beroemd verhaal van een Amerikaanse kok die drager was van tyfus, haar handen niet goed waste nadat ze naar het toilet ging, en echt hele volksstammen besmet heeft.”

Meer info over Shigella en hoe je jezelf ertegen kunt beschermen lees je op mantotman.nl. Meer weten over hepatitis? Kijk op mantotman.nl/hepatitisa en nomorec.nl.