Howdy partner: over Strange Way of Life en de homo-erotische cowboyfilm

Pedro Almodóvars Strange Way of Life is niet de eerste film waarin seksuele spanning heerst tussen twee cowboys. Filmjournalist Nico van den Berg duikt in de broeierige geschiedenis van de homo-erotische western.

Strange Way of Life, de nieuwe film van de bekende Spaanse filmmaker Pedro Almodóvar, krijgt alom de aandacht vanwege de seksuele aantrekkingskracht tussen twee cowboys die Almodóvar onverholen laat zien. Maar het is zeker niet de eerste western die broeierige verhoudingen in het wilde westen als onderwerp heeft.

Misschien wel de bekendste film over seksuele spanningen tussen twee cowboys is Ang Lee’s Brokeback Mountain uit 2005, waarin Heath Ledger en Jake Gyllenhaal met verhullende bewegingen hun spijkerbroeken tegen elkaar aan drukken. De film werd in die tijd hierom zowel geprezen als bekritiseerd: geprezen vanwege het laten zien van een ontluikende liefde tussen twee volwassen mannen in een grote mainstreamfilm, maar bekritiseerd vanwege de volgens sommigen extreem behoudende manier waarop Ang Lee deze mannenliefde in beeld bracht. Voor Almodóvar, die nog voor Ang Lee werd gevraagd om Brokeback Mountain te regisseren, was het gebrek aan seksscènes een belangrijke reden om de opdracht te weigeren.

“Strange Way of Life is een ingehouden liefdesverhaal en superieure camp tegelijkertijd”

Er is veel veranderd sinds 2005 als het gaat om het laten zien van liefde tussen mannen op het witte doek. Hollywood heeft stappen gemaakt, zowel in de bioscoop als op streamingdiensten. Al blijft een western met openlijk homoseksuele hoofdpersonages een zeldzaamheid. Een knipoog hiernaar werd vorig jaar gemaakt in Bros, de film die aan de man werd gebracht als de eerste gay romkom met een all-queer cast. Als gimmick voerden de makers een gay cowboyfilm op die – in de film – filmliefhebbers in drommen de bioscoop in trekt.

Dat betekent niet dat er nooit een broeierige sfeer tussen mannen in westerns of cowboyfilms te zien is geweest. Integendeel zelfs, het lijkt in het DNA van het genre te zitten, met mannen met leren laarzen aan en in strakke jeans die hun geladen pistolen dicht bij hun heupen houden en elkaar intimiderend aankijken, zwetend onder de hete zon. Zelden wordt er wat uitgesproken, maar de suggestie is al genoeg, ook al is die niet altijd door de filmmaker bewust zo bedoeld. Zo vergelijken Montgomery Clift en John Ireland in Red River (1948) de grootte van hun pistolen met elkaar en is er een verholen liefdesrelatie in Butch Cassidy and the Sundance Kid tussen Robert Redford en Paul Newman inclusief fallusachtige shootout op het eind.

Met Strange Way of Life voegt Pedro Almodóvar nu een eigen western-interpretatie toe aan deze lange lijst. Jack (Ethan Hawke) is sheriff van een stoffig woestijnstadje en wordt plots geconfronteerd met zijn vroegere compagnon Silva (Pedro Pascal). We zien in enkele flashbacks dat de twee mannen vroeger niet alleen het Wilde Westen, maar ook elkaar veroverden. Almodóvar heeft er niet zijn eerder zo gewenste seksscènes in weten te stoppen, maar de film is wel iets explicieter dan Brokeback Mountain. De mooiste dialoog van Strange Way of Life zit in de laatste minuten, als Silva tegen Jack zegt: “Je vroeg me eerder wat twee mannen op een ranch kunnen doen. Ze kunnen voor elkaar zorgen, elkaar beschermen en elkaar gezelschap houden.” Een ontroerende uitspraak die alle clichés van stoerheid en testosterongedrag in een klap onderuithaalt. Zeker als we ervoor ook nog zien hoe er op intieme wijze twee hagelwitte onderbroeken uit een la worden gepakt.

Pedro Almodóvar maakte het 31-minuten durende Strange Way of Life speciaal voor modehuis Saint Laurent. De stijlvolle kostuums en interieurs zou je als een reclamespot kunnen zien, maar de Spaanse regisseur kun je niet op stijlloze films betrappen. Wel op films waar het plot er wat minder toe doet, maar alles wat er tussen de regels gebeurt des te meer. Het verhaallijntje dat verklaart waarom de twee mannen elkaar weer zien, is flinterdun en volkomen oninteressant. Maar hoe de twee om elkaar heen draaien als Maagdenburger halve bollen die elkaar tegelijk afstoten en aantrekken, is fascinerend om naar te kijken. Het is een ingehouden liefdesverhaal en superieure camp tegelijkertijd. Want ook Almodóvar kan het niet laten om Silva en Jack over sperma en ontlading te laten praten als een van hen zijn pistool op de ander richt.

Almodóvar heeft met Strange Way of Life bijna een anti-western gemaakt, waarbij de echte kenner op zoek kan gaan naar kleine verwijzingen uit klassieke westerns, terwijl de argeloze kijker kan genieten van het design en de paringdans. Toch kom je met een onbevredigender gevoel de film uit dan na het zien van veel westerns waar de boodschap veel meer verborgen zit. Daarvoor brengt Almodóvar te weinig spanning en verhaal de film in. Op het filmfestival van Cannes liet hij doorschemeren misschien de korte film tot een speelfilm te willen ombouwen. Het zal mij benieuwen of het net beschreven beeld van de twee mannen die elkaar op een ranch liefhebben en verzorgen daar een plek in krijgt.

Strange Way of Life is nu te zien in de bioscoop.