I love you more: kalverliefde in Kosovo

Een film over een kalverliefde tussen twee jongens is tegenwoordig de gewoonste zaak van de wereld. Maar als deze romance zich afspeelt in het Islamitische Balkanland Kosovo, dan wordt het ineens een unieker verhaal.

Bij een Islamitisch land op de Balkan denk je niet meteen aan een progressieve grondwet. Toch is in Kosovo discriminatie op grond van seksuele voorkeur niet toegestaan. En bij de wettelijke omschrijving van huwelijk worden er geen specifieke genders genoemd. Toch betekent dit natuurlijk niet dat Kosovo het queer paradijs op aarde is. Er is – zeker vanuit religie en conservatieve cultuur – veel onbegrip, discriminatie en haat vanuit een anti-lhbtqia+-sentiment. En de eerste openlijke lhbtqia+-bar van Kosovo opende pas vorig jaar de deuren: Bubble, waar het barpersoneel de paniekknop binnen handbereik heeft voor een directe verbinding met de politie.

Deze tegenstrijdigheid wordt pijnlijk voel- en zichtbaar in I Love You More, het speelfilmdebuut van de nu 32-jarige Erblin Nushi. Nushi werd geboren in Peja, een kleine stad in Kosovo, omringd door bergen. Later studeerde Nushi film aan de Amerikaanse George Mason-universiteit, met regie als specialisatie. Hun korte studentenfilm BINI over de oorlog in Kosovo eind jaren negentig en hoe het was om plotseling vluchteling te zijn, won talloze prijzen. Met I Love You More laat Erblin Nushi een andere geëngageerde kant van hen zien.

De film, waar Nushi zelf het scenario voor schreef, gaat over de Kosovaarse tiener Ben die op een kruispunt in zijn leven staat. Hij staat op het punt om zijn geheime liefde Leo te ontmoeten; een jongen die in Duitsland woont en met wie hij alleen online contact heeft. Alleen weten de ouders van Ben nog niets van deze gepassioneerde liefde op afstand. En dat hun zoon op jongens valt, staat helemaal ver van hun af. Zij zijn vooral bezig met hun via een loterij gewonnen green card voor de Verenigde Staten, waar ze een betere toekomst hopen te vinden. Maar als het vertrek de ontmoeting tussen Ben en Leo in de weg gaat zitten, verandert de fijne droom voor Ben ineens in de ultieme nachtmerrie.

Nushi begint de film als een ouderwets sprookje met de zin: “Ergens in Kosovo…” en Ben die uitkijkend over een berglandschap dromerig verzucht: “Ik wilde dat ik in Amerika geboren was om in vrijheid te leven.” 

Het laat meteen al zien dat het verlangen vaak mooier en romantischer is dan het bereiken van het ideaal. Een nieuw leven beginnen op een andere plek is wat anders dan wegdromen bij wat Hollywood-posters. En om samen te bouwen aan een relatie is net even wat lastiger dan alleen elkaars stem horen of elkaars sms’jes lezen. Het verhaal lijkt deels ook op de weg die Erblin Nushi zelf heeft afgelegd door vanuit een Kosovaars bergdorp filmstudies aan een Amerikaanse universiteit te volgen, en door hun identiteit en seksualiteit te ontdekken en vorm te geven. Waarbij Nushi gelukkig ook de clichés uit de weg gaat. Zo vraagt Bens moeder als ze bij hem liefdesverdriet bespeurt: “Is het om een meisje? Of om een jongen?” En Bens vader probeert na de eerste afwijzende reactie ook zichzelf aan te passen aan de nieuwe werkelijkheid voor hem en zijn zoon.

Het is daarom ook jammer dat dit intieme verhaal soms wat aan de oppervlakte blijft. Nushi maakt bijvoorbeeld niet duidelijk hoe Ben en Leo elkaar nu precies hebben leren kennen en waar het verlangen van Ben naar Leo nu precies vandaan komt. Ook de ouders worden wat schematisch neergezet en sommige dialogen zijn soms net even te zoetsappig en onecht geschreven. Hierdoor raak je als kijker je gevoel voor de personages vaak even kwijt

Alleen de moeder stijgt als meest krachtige en gevoelige personage boven iedereen uit. Haar strijd voor een betere toekomst voor haar gezin – inclusief Ben – gaat voorbij het soms wat kortzichtig verlangen van tiener Ben. Al gaat het verdriet dat Ben aan het eind moet verwerken absoluut door merg en been. Niet elk sprookje heeft een happy end.