“Ik denk niet dat we de afronding van dit project nog gaan meemaken”

In 2016 werd het project rondom de Amsterdam Rainbow Dress gelanceerd. Mattijs van Bergen, Oeri van Woezik, Jochem Kaan en Arnout van Krimpen ontwierpen een jurk met een doorsnede van zestien meter, bestaande uit 75 vlaggen van landen waar homoseksualiteit (of seksuele handelingen tussen twee mensen van hetzelfde geslacht) bij wet verboden is. Het lijfje van de jurk is gemaakt van de Amsterdamse vlag, die vertegenwoordigt dat LHBTQ-vluchtelingen uit die landen welkom zouden moeten zijn in Amsterdam. Steeds wanneer homoseksualiteit wordt gelegaliseerd in een van de landen, wordt de desbetreffende vlag in de jurk vervangen door een regenboogvlag. Arnout van Krimpen, een van de initiatiefnemers, vertelt hoe het project inmiddels verloopt.

De Amsterdam Rainbow Dress werd gepresenteerd tijdens EuroPride in 2016. Hoe heeft het project zich sindsdien ontwikkeld?
“We zijn een paar maanden later met een kunst- en cultuurmissie mee naar New York geweest, met Kajsa Ollongren, toen nog wethouder in Amsterdam. Daardoor heeft de gemeente zicht gekregen op het project. Ook reisden we met wethouder Simone Kukenheim af naar San Francisco. De toenmalige minister van Buitenlandse Zaken, Bert Koenders, heeft het project eveneens omarmd en de jurk is opgenomen in de collectie van het Amsterdam Museum, waardoor het project een museale status kreeg. Daarna ging het ineens heel hard. De jurk is te zien geweest op veel buitenlandse prides, vaak op uitnodiging van de Nederlandse ambassade ter plekke.”

Wat waren de meest opvallende reacties in andere landen?
“Het is heel wisselend. Twee maanden terug waren we in Zuid-Korea tijdens Seoul Pride. De plaatselijke community was heel blij en trots: het was het eerste Aziatische land waar de jurk te zien was. Maar de pride daar is best een dingetje: er wordt een veld afgezet, met een haag aan politie eromheen, en daarbuiten staat een grote groep christengekkies heel veel herrie te maken om te voorkomen dat er überhaupt pride kan worden gevierd. Dus zij reageren juist níét positief op het project.”

“We bedrijven natuurlijk geen politiek, we willen vooral de discussie aanjagen”

Is de jurk ook goed zichtbaar voor tegenstanders van pride?
“Doorgaans wordt ons project onderdeel van een pride-evenement. We geven vaak een presentatie tijdens een bijeenkomst van de plaatselijke community, soms met een discussieprogramma vooraf. Over het algemeen wordt dat georganiseerd door ofwel de Nederlandse ambassade, ofwel een pride-organisatie. Daardoor komen we niet echt direct in contact met tegenstanders. Wel halen we veel pers op alle plaatsen waar we presenteren, dus via kranten en televisie bereiken we ook de mensen buiten de LHBTQ- community. De landen die we tot nu toe bezocht hebben, maken géén onderdeel uit van de jurk; we denken dat dat waarschijnlijk een averechts effect heeft voor de community aldaar. We bedrijven natuurlijk ook geen politiek, we willen vooral de discussie aanjagen.”

Bereiken we ooit de dag waarop álle vlaggen van de jurk vervangen zijn door regenboogvlaggen?
“Ik denk helaas niet dat wij de afronding van dit project nog gaan meemaken, nee. Sterker nog: het zou zomaar kunnen dat er nog vlaggen van landen bij gaan komen. Gelukkig gaan er ook nog landen van de jurk af, die worden vervangen door een regenboogvlag. Net nadat de jurk voltooid was, werd seks tussen twee mensen van hetzelfde geslacht in Belize gelegaliseerd. Inmiddels kunnen we de vlag van India ook door een regenboogvlag vervangen, we zijn in gesprek met de ambassade en de lokale community om dat in India zelf te doen. Het zou mooi zijn als we dat in de toekomst ook in andere landen kunnen doen.”

Wat hebben jullie nog meer voor ogen voor het project?
“We willen de jurk zoveel mogelijk laten zien, nationaal en internationaal, en zorgen dat het verhaal zo breed mogelijk verteld wordt. We werken aan een educatief programma, waarbij de jurk het pronkstuk wordt van een grote tentoonstelling in de Nieuwe Kerk in Amsterdam. We hopen daar veel scholen naartoe te halen. Daarnaast willen we de jurk op verschillende plekken laten fotograferen en mogelijk een tentoonstelling van die fotoserie maken.”

Hoofdfoto: Ashlynn Danielsen – Amsterdam Rainbow Dress Foundation, 2017 (San Franciso City Hall)
Model: Glo Taylor