Napolitana

Aan de voet van de Vesuvius leven de inwoners van Napels al eeuwenlang in de schaduw van het machtige Rome. In de warme Italiaanse zon bloeit de stad ’s zomers op als een bijbels paradijs – als de Camorra hun geschillen tenminste niet weer uitvechten via de vuilnisophaaldienst.

Italië is het land van de zomer, de twee zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden. Vóór de mensheid het klimaat vernielde, was het ook in de winter meestal prima toeven in Mezzogiorno, het zuiden van Italië. 

Napels is de stad waar Oscar Wilde met zijn grote liefde Alfred ‘Bosie’ Douglas woonde nadat hij Engeland in 1897 verliet. Daar had hij in de gevangenis gezeten, als straf voor zijn homoseksualiteit. De twee reisden onder een pseudoniem naar Napels, maar werden snel herkend – iedereen wist dat ze er waren. Ze staken ook niet onder stoelen of banken dat er een liefdeskoppel huisde in de schitterende Villa del Giudice (via Posillipo 37) aan de kust. In die tijd ongehoord. Hun aanwezigheid leverde zo veel consternatie op dat de families van beide heren staakten met het sturen van geld. Bosie schreef een verontschuldigende brief aan zijn moeder en verliet Wilde. Bosie’s moeder betaalde alle openstaande rekeningen in Napels en schonk Wilde een klein bedrag – dat hij gebruikte voor een snoepreisje naar het lommerrijke Taormina op Sicilië. Wilde was gedwongen te verhuizen naar een goedkopere accommodatie. Niet lang erna vertrok hij naar Parijs, waar hij ook gestorven is.

Herstory
Niet alleen in Napels was het koppel ongewenst. Ook toen de twee het eiland Capri, voor de kust van Napels, bezochten, werd hen bij hotel Quisisana elke vorm van service geweigerd en ook de andere restaurants wilden de twee niet bedienen. Het vijf sterrenhotel Quisisana was jaren later ook gastheer van Friedrich Alfred Krupp, staalondernemer en politicus uit Duitsland die naar verluidt geregeld naar Capri kwam om zich op het schitterende eiland te omringen met het Italiaanse mannelijke schoon. Toen dit bekend werd, beroofde Krupp zich in 1902 van zijn leven – in die tijd heel gebruikelijk.

Een industriële rijkaard met een fascinatie voor tableaux vivants vol Italiaanse jongens.

De geschiedenis leert dat veel homo’s zich op Capri vestigden, wat duidelijk maakt hoe aantrekkelijk het eiland altijd voor gays is geweest. Bijvoorbeeld Jacques d’Adelswärd-Fersen, een industriële rijkaard met een fascinatie voor tableaux vivants vol Italiaanse jongens. Met Nino Cesarini, een van die jongens, woonde hij in Villa Lysis op Capri. Ook deze industrieel pleegde zelfmoord door in 1923 een overdosis champagne met cocaïne achterover te slaan. Behalve veel herstory, vindt de hedendaagse bezoeker op Capri een adembenemend, bergachtig eiland waar onder meer de Grotta Azzurra gevonden kan worden, een grot die alleen bereikbaar is via de zee, door een gat van amper vier meter hoog. Het zonlicht reflecteert onder het water waardoor het water extra blauw lijkt.

In de as
Nog veel meer indrukwekkende geschiedenis spreidt zich op het vasteland tentoon. Op nog geen uurtje met de trein van Napels ligt Pompeï, een belangrijke Romeinse stad die in de zevende eeuw voor Christus werd gesticht aan de voet van de Vesuvius en met een korte rivier verbonden is met de baai van Napels. De ligging van de stad was strategisch zeer goed: de voedzame grond bij de vulkaan is goed te gebruiken voor landbouw, en de baai en rivier voorzien in veiligheid tegen vijandige indringers. In de eerste eeuw na Christus barstte de Vesuvius helaas uit en legde het hele gebied in de as. Weg villa’s, weg badhuizen – gay sauna’s avant-la lettre – en weg amfitheaters waar grote dieren elk weekend leuk mensen opaten.

Pompeï is vanuit Napels als dagtrip te bezoeken. De Amalfikust, nog weer net iets zuidelijker, is oogverblindend. En actievelingen beklimmen de Vesuvius zelf – al was het alleen maar voor het uitzicht over de baai van Napels. Niet alleen om, maar ook in Napels, heeft de tijd op veel plekken stilgestaan. Behalve de overdaad aan groteske, religieuze vereringen – in Napels is het Bijbelverhaal ook bij jonge generaties nog immer onomstreden – zijn er ook onder de grond veel verhalen te ontdekken. De heuvelachtige kant van Napels is gebouwd op zacht steen dat zich gemakkelijk liet weghakken en dat deden de Napolitanen dan ook grif. Met zijn ligging tussen de zee en de vulkaan was er niet heel veel plek meer voor begraafplaatsen en dus stopten zij hun doden dan maar ín de berg. In bijvoorbeeld de Catacombe di San Gennaro zijn graven uit de tweede eeuw te ontdekken.

Margherita
Misschien is de pizza ook rond de eeuwwisseling ontstaan. De meningen een pizza moet voldoen en is het in de lucht draaien van het deeg voordat het de oven in gaat, door UNESCO toegevoegd aan de Representative List of the Intangible Cultural Heritage of Humanity. In Napels draait alles om vroeger, weinig om vandaag en nog minder om morgen. De stad puilt uit van de musea, maar bijna allemaal staan die in het teken van archeologie of middeleeuwse kunst. Een absolute must is een ritje in de metro. Enkele stations van lijn 1 zijn ingericht met moderne kunst: felle kleuren en abstracte beeltenissen – een verademing in een stad die gevangen lijkt in zijn eigen verhaal dat zo imposant is, dat het zich er misschien wel nooit van zal kunnen bevrijden. zijn nog altijd verdeeld over wanneer de eerste pizza werd gebakken en waar dat is gebeurd. Het platte, gebakken deeg met een topping werd waarschijnlijk als eerste in Turkije of Griekenland gebakken – niet een verhaal waar je in Napels mee aan moet komen. Zij eisen het ontstaan van de pizza op. Alexandre Dumas, auteur van De drie musketiers, berichtte erover als een lekkernij voor het volk, na zijn bezoek aan Napels in 1830. Pas in 1889 probeerde ook de adel de pizza voor het eerst: koning Umberto 1 van Italië en zijn vrouw Margherita van Savoye lieten pizzabakker Raffaele Esposito, die een kleine pizzeria in de Spaanse wijk runde, drie verschillende pizza’s maken: pizza met olijfolie en kaas, een met kleine zeevisjes en een met tomaat, mozzarella en gescheurde blaadjes basilicum, naar de kleuren van de Italiaanse vlag. 

Inmiddels is er in Napels een pizzawet die bepaalt waaraan een pizza moet voldoen.

Koningin Margherita liet zich de laatste pizza het beste smaken en Raffaele doopte die pizza ter ere van haar tot de pizza Margherita. Inmiddels is er in Napels een pizzawet die bepaalt waaraan een pizza moet voldoen en is het in de lucht draaien van het deeg voordat het de oven in gaat, door UNESCO toegevoegd aan de Representative List of the Intangible Cultural Heritage of Humanity. In Napels draait alles om vroeger, weinig om vandaag en nog minder om morgen. De stad puilt uit van de musea, maar bijna allemaal staan die in het teken van archeologie of middeleeuwse kunst. Een absolute must is een ritje in de metro. Enkele stations van lijn 1 zijn ingericht met moderne kunst: felle kleuren en abstracte beeltenissen – een verademing in een stad die gevangen lijkt in zijn eigen verhaal dat zo imposant is, dat het zich er misschien wel nooit van zal kunnen bevrijden.

easyJet vliegt het hele jaar door vanaf Schiphol naar Napels. Kijk voor de vliegtijden en actuele prijzen op www.easyjet.com.