Onderzoek bevestigt schadelijke effecten van wachtlijsten in de transgenderzorg

Nieuw onderzoek laat zien dat de lange wachtlijsten in de transgenderzorg leiden tot een slechtere gezondheid en een groter beroep op de gezondheidszorg. Transgender Netwerk maakt zich ernstige zorgen over het welzijn van de mensen op de lijsten.

Uit nieuw onderzoek blijkt dat de lange wachttijden in de transgenderzorg samengaan met een slechtere gezondheid zoals psychosociale klachten. Ook heeft het wachten een negatief effect op de ernst van iemands zorgvraag. De zorgvraag tijdens het behandeltraject kan hierdoor zwaarder worden.

geschrokken van de resultaten

Het nieuwe onderzoek verscheen eind mei in eClinicalMedicine, een onderdeel van het medische tijdschrift The Lancet. Het onderzoek gebruikt gegevens van eerder onderzoek uit 2019 dat is gehouden onder 975 deelnemers. De uitkomst is niet onverwacht, maar Transgender Netwerk is wel geschrokken van de resultaten.

“Bij het vooruitzicht van anderhalf jaar wachten namen de gevoelens van genderdysforie en hopeloosheid bij de mensen op de wachtlijst al sterk toe, hoe erg moet dat nu dan wel niet zijn, nu mensen bijna vier jaar moeten wachten op hun intake?” zegt Aafke Uilhoorn, bestuurslid Zorg bij Transgender Netwerk.

onacceptabele wachttijden

De resultaten bevestigen dat er meer moet worden geïnvesteerd in transgenderzorg. Investeren in kortere wachttijden verbetert het welzijn van veel trans personen en voorkomt nog meer kosten in de toekomst. De wachttijden in de genderzorg zijn al meer dan een decennium onacceptabel lang en groeien nog altijd. Transgender Netwerk pleit er daarom samen met collega-organisatie Transvisie voor om haast te maken met gerichte maatregelen. 

Volgens de belangenorganisaties moet de Nederlandse Zorgautoriteit het toezicht op de zorgplicht van zorgverzekeraars aanscherpen. Het is namelijk hun plicht om voldoende zorg in te kopen om wachtlijsten in te halen en de huidige toename in zorgvraag verspreid over het land op te vangen. Daarnaast moet er bij huisartsenpraktijken kennis komen voor ondersteuning van trans personen en hun naasten die vaak machteloos toe moeten kijken. 

wachten kost jaren van hun leven

Ten slotte hebben ook gemeenten een rol: zij moeten investeren in het verbeteren van de sociale ondersteuning dichtbij huis, zodat gevolgen zoals eenzaamheid effectief aangepakt kunnen worden voor iedere trans persoon op een wachtlijst.

“Het wachten kost trans mensen jaren van hun leven en is een tol op hun welzijn, terwijl die wachtlijsten echt wel terug te dringen zijn,” zegt Sophie Schers, beleidsadviseur van Transgender Netwerk. 

druk uitoefenen

Transgender Netwerk en Transvisie blijven zorgverzekeraars, gemeenten en zorgaanbieders stimuleren om een verschil te maken voor mensen die genderbevestigende zorg nodig hebben. 

Volgens de organisaties zal ook de Tweede Kamer druk uit moeten oefenen op de nieuwe minister van VWS, zodat de noodzakelijke investeringen er ook echt komen.