Prachtige lhbtq-film 'Marilyn' verdient betere behandeling

De prachtige film Marilyn, over een jonge Argentijn die in een verstikkend milieu zijn homoseksualiteit verkent, is met moeite online te vinden. Filmjournalist Nico van den Berg zoekt uit waarom de film geen grotere release kreeg.

Een bioscoopbezoek is tegenwoordig een uitje voor de happy few. Nu er niet meer dan dertig mensen in een zaal mogen zitten, voel je je als filmliefhebber aardig verloren in zalen als het Amsterdamse Tuschinski 1 (736 stoelen) of Pathé Schouwburgplein 1 in Rotterdam (533 stoelen). Je ziet een film dan wel op de best mogelijke manier: op groot doek en met perfect geluid, maar voor een gezellige sfeer kun je beter kiezen voor de thuisbioscoop. Het kan weleens de dood in de pot worden voor een populair filmevenement als Pride Night in de Pathé-bioscopen. Die laat zich in coronatijd moeilijk als feestje organiseren, zeker nu napraten met een drankje er niet bij is. De prachtige Argentijnse lhbtq-film Marilyn lijkt hier het slachtoffer van te worden.

“Wanneer Marcos zijn huis uit wordt geslagen, ben je als kijker woedend en angstig tegelijk”

Afgelopen woensdag ging Marilyn in veertien Nederlandse bioscopen in première. Alhoewel dat best vreemd klinkt voor een film die begin 2018 al voor het eerst werd vertoond, op het filmfestival in Berlijn. Deze film heeft, zoals dat in bioscoopland heet, erg lang op de plank gelegen. Zelfs de Roze Filmdagen liet ’m de afgelopen drie edities links liggen.

Meestal heeft dit met de kwaliteit te maken. Hollywood produceert elk jaar bakken films die alleen via speciale package-deals of op een stil hoekje van een streamingplatform aan de man worden gebracht. Marilyn valt hier absoluut niet onder. Het is een oprecht portret van de gevoelige jongen Marcos op het Argentijnse platteland, die langzaam maar zeker zijn seksualiteit ontdekt. Hij geniet ervan om vrouwenkleren te dragen en komt tot leven als hij als de vrijgevochten Marilyn op een groot feest in glitterjurk en met pruik echt tot leven komt. Wanneer hij het, ondanks zijn conservatieve omgeving, aandurft om zijn nieuwe vriendje mee naar huis te nemen, wordt hij meteen het huis uit geslagen. Ook als kijker maakt dit je woedend en angstig tegelijk.

De Argentijnse regisseur Martín Rodríguez Redondo maakt indruk met de ingetogen wijze waarop hij het verhaal van de jonge Marcos vertelt. Stiltes en blikken zeggen meer dan dialogen, en de streling van Marcos’ jurk of de naakte rug van zijn vriend ontroeren meer dan een activistische speech. De film blijft des te meer hangen omdat we steeds vaker zien dat de eens verworven lhbtq-rechten in veel landen opnieuw onder druk staan. Hoe blij we ook moeten zijn met de eerste transgender minister in België, het weegt gevoelsmatig niet op tegen het oprukkende homo- en transfobe sentiment, zelfs dichtbij in de EU.

Marilyn eindigt pikzwart en somber, maar als slot van een rauwe, poëtische film werkt het perfect voor een lange discussie of overdenking achteraf. Hoe lastig is het om op te komen voor je eigen idealen als je omgeving, inclusief je eigen moeder, vastgeroest zit in een eigen opvoeding? Of in een populistisch verhaal, waarin een baan en eten op tafel vele malen belangrijker worden geacht dan acceptatie van jongens die van elkaar houden. Ook in Nederland is dit geen obscure mening meer, als je kijkt naar recente pesterijen en geweldsincidenten waar de lhbtq-gemeenschap mee te maken krijgt, zelfs in de grote stad. Het is daarom zo jammer dat Marilyn geen breder platform krijgt van OUTtv, dat sinds kort ook als bioscoopdistributeur actief is. De film is namelijk na het handjevol eenmalige bioscoopvertoningen van afgelopen woensdag nergens meer te zien.

“Het zou jammer zijn als straks jongens als Netflix en Videoland de dienst uitmaken op lhbtq-gebied”

OUTtv heeft grote ambities. Via een aantal overnames wil de distributeur de grootste speler in Europa worden op het gebied van LHBT-content, met aangekochte of eigen gemaakte films, series of tv-programma's. In Duitsland zijn ze al een tijd succesvol met Pro-Fun Media en in Nederland kochten ze zich deze zomer met de overname van Cinemien, dé LHBT-filmdistributeur van Nederland, handig in op de bioscoopmarkt. Slimme jongens bij OUTtv, zou je zeggen.

Maar het lijkt hen helaas nog te ontbreken aan visie en daadkracht. Zo had OUTtv allang een soepel lhbt-streamingplatform moeten hebben, met een eigenzinnig aanbod aan films en series voor de doelgroep. Nu is er alleen een brakke app die al twee jaar niet is bijgewerkt en waar ook nog abonnementsgeld voor wordt gevraagd. Terwijl, zo leert elke filmbaas in deze coronatijd, juist nu VOD met goede apps op elk platform van levensbelang is voor het overleven van de cinema, óók van het lhbtq-subgenre. Voor je het weet blijft OUTtv met lege handen achter en zijn het grote jongens als Netflix of Videoland die online de dienst uitmaken op lhbtq-gebied. En dat zou jammer zijn, gezien de credits die de zender de afgelopen jaren heeft opgebouwd bij de doelgroep.

Voor iedereen die na dit stuk benieuwd is naar Marilyn is er toch hoop: de film is online te zien via iTunes of de Apple TV-app, al is het even zoeken. Toch ironisch dat een film over gedwongen in de kast moeten zitten zelf ook een soort coming-out moet doormaken.