Transgender vluchtelingen tussen wal en schip in Nederlandse zorg

Transgender vluchtelingen lopen in Nederland tegen grote problemen in de zorg aan. Dat blijkt uit onderzoek van de GGD Amsterdam. “De gezondheidszorg moet een veilige plek zijn voor iedereen.”

Uitgescholden worden op weg naar je doktersafspraak. Betast worden omdat de arts nieuwsgierig is naar je geslachtsdelen. Of niet bij de arts van het asielzoekerscentrum terechtkunnen omdat die wil dat je naar een genderteam gaat, terwijl jouw klachten niks met je trans-zijn te maken hebben. Of eindelijk je hele medische geschiedenis kunnen delen met een steunend azc-team, en overgeplaatst worden naar een andere opvang en weer van voor af aan moeten beginnen.

problemen

Transgender mensen die naar Nederland zijn gemigreerd hebben grote problemen met het vinden en krijgen van goede gezondheidszorg. Dat blijkt uit onderzoek van de GGD Amsterdam dat onlangs gepubliceerd is. De problemen gelden voor alle transgender migranten – dus ook voor internationale studenten of expats – maar met name voor asielzoekers. 

Er zijn praktische obstakels zoals taalbarrières of moeilijk begrijpbare zorginformatie, maar er is ook kennisgebrek onder zorgverleners en maatschappelijke discriminatie. Zonder een sociaal netwerk en kennis van het Nederlandse zorgsysteem is het voor trans migranten bijna onmogelijk de obstakels zelf te overbruggen en passende zorg te krijgen, zo stelt het onderzoek.

trainingen

De onderzoekers zien mogelijkheden om de toegang tot zorg beter te maken. Zo moeten er trainingen komen in gender- en cultuursensitieve zorg voor azc- en GGD-zorgverleners en kunnen trans migranten veel baat hebben bij het opbouwen van een sociaal netwerk. 

“De gezondheidszorg moet een veilige plek zijn voor iedereen,” stelt hoofdonderzoeker Hanne Zimmermann. “Wanneer personen er in gezondheid op achteruit gaan, betekent dit niet alleen toename van de zorgkosten, maar ook van wachtlijsten in de zorg, en verminderde mogelijkheid voor het individu om te participeren, te integreren of de taal te leren.”

basale zorg

"Een grote misvatting is dat trans migranten hierheen zouden komen voor kostbare chirurgische ingrepen" aldus Camiel Welling, co-auteur en GGD-arts voor trans asielzoekers. “Men vlucht voor vervolging en zoekt enkel veiligheid. De zorg die nodig is voor positieve integratie betreft echt de meest basale zorg, zoals het voortzetten van hormonen, en algemene huisartsenzorg waar begrip is voor genderidentiteit.”

Transgender Netwerk herkent de resultaten uit het onderzoek. “Wij krijgen vaak vragen van mensen die geen idee hebben waar ze terechtkunnen als ze medische zorg nodig hebben in Nederland,” zegt Samira Hakim. “Wij proberen goed vindbaar te zijn in azc’s zodat we mensen kunnen helpen hun weg te vinden in de zorg. Maar het is natuurlijk heel belangrijk dat dit probleem structureel wordt aangepakt. Iedereen heeft recht op passende zorg.”