“We moeten ons concentreren op meer inclusiviteit; diversiteit is er al”

David Swann Lassche is directeur van Primark Nederland én openlijk lid van de regenboogfamilie. Bij de winkelketen werken én winkelen mensen met alle denkbare achtergronden. Lassche laat er geen misverstand over bestaan: “Als er maar een hint van discriminatie of homofobie is, pakken we dat onmiddellijk aan. Dat is niet onderhandelbaar.”

Hoe heeft jouw identiteit jouw leiderschap binnen Primark gevormd?

“Ik identificeer mezelf als een homoseksuele man. Ik ben opgegroeid in een zeer religieus dorp in Ierland. Heel landelijk, het soort dorp dat je in films ziet als ‘hoe Ierland eruitzag in de jaren tachtig’. Ik was een en introvert kind. Gedurende mijn tienerjaren was ik erg stil, ik kwam niet echt tot mijn eigen identiteit totdat ik begon met studeren en uit huis ging, naar de stad. En ik denk dat ik altijd het gevoel heb gehad dat ik niet echt mezelf kon zijn. Ik had altijd dat gevoel, als kind en als tiener, totdat ik mezelf begon te begrijpen – dat ik nooit echt mezelf was geweest.” “Ik werkte vóór Primark voor een andere winkelketen – ik hou van de dynamiek van winkels en van de verschillende soorten mensen waarmee je daar werkt: de verschillende etniciteiten en de verschillende seksuele identiteiten, de verschillende culturen die je tegenkomt; ook bij de klant.”

“Ik deed het goed op school en mijn oorspronkelijke doel was om in de human resources te gaan werken. Ik wilde HR-manager worden; dat was mijn doel voor de toekomst. Maar ik houd zo veel van de winkelvloer, daar wilde ik niet van afwijken. Een carrière in retailmanagement kwam op mijn pad, nadat ik ook coaching/psychologie had gestudeerd – om andere mensen beter te begrijpen, maar ook om mijzelf beter te begrijpen.” 

“Ik denk dat mijn seksuele identiteit mij goed van pas komt in deze wereld, omdat ik niet elke specifieke reis van ieder individu kan begrijpen, maar ik kan wel empathie voelen voor het ‘anders zijn’ en mensen helpen te begrijpen dat er een hele wereld buiten die van hen bestaat. We zijn allemaal geweldig, we zijn allemaal stralend, we zijn allemaal kleurrijk, we brengen allemaal iets anders mee.”

Je hebt gezegd dat diversiteit jouw realiteit is en inclusie niet onderhandelbaar. Dat eerste is duidelijk, diversiteit is op de winkelvloer van Primark in your face. Maar vasthouden aan inclusie, dat moet wel moeilijk zijn.

“Het is moeilijk maar niet onmogelijk. Ik denk dat niemand naar het werk komt met de bedoeling om niet inclusief te zijn. Als bedrijf creëer je zelf de gesprekken die gevoerd worden, zet je zelf de toon. Het beste wat bedrijven kunnen doen, is het opleiden van mensen en corrigeren als iemand misschien netelige vragen stelt. En feedback geven: dat had je waarschijnlijk anders kunnen doen. Vooral: wees er bewust van dat mensen specifieke behoeftes, interesses en overtuigingen hebben. Wij moedigen aan dat collega's respect voor elkaar hebben, maar ook het respect krijgen om te kunnen zeggen dat ze zich niet gewaardeerd voelen door het gedrag van een ander. Dit allemaal om elkaar op de juiste manier verantwoordelijk te houden. Wij hebben in Nederland een divers leiderschapsteam en een vertegenwoordiging van 77 nationaliteiten onder onze drieduizend collega's in twintig winkels. Dus, inderdaad, diversiteit is onze realiteit. We zouden ons minder moeten concentreren op diversiteit, maar eerder op het inclusiegedeelte. De diversiteit is er al.”

“Op de verkoopvloer gaat het erom te begrijpen dat iedereen anders is: iedereen heeft verschillende opvattingen, iedereen heeft verschillende meningen en een andere achtergrond. Maar hier [in de winkel, red.] zijn we allemaal hetzelfde. Natuurlijk kom je verschillende persoonlijkheden tegen. En ja; je mag een bepaald gevoel hebben over ‘Paul’, een homoseksuele man die op de schoenenafdeling werkt. Maar op het werk kan jouw mening niet worden geuit als dat zou leiden tot een situatie waarin ‘Paul’ wordt gekwetst. Natuurlijk kun je vragen stellen als je nieuwsgierig bent naar zijn levensstijl. Maar ‘Paul’ op de schoenenafdeling zal altijd een veilige werkomgeving bij ons hebben. Altijd. Dat zal nooit veranderen en als er een hint van discriminatie of homofobie is, pakken we dat onmiddellijk aan. Dat is niet onderhandelbaar.”

“Een van de dingen waar we op dit moment als bedrijf mee bezig zijn, is intersectionaliteit – voor mij betekent dat: verschillende identiteiten die gerelateerd zijn aan één persoon. Je kunt conflicten hebben met jezelf of met anderen omdat je deel uitmaakt van verschillende werelden en van verschillende gemeenschappen. Of omdat je moeite hebt met de verschillende aspecten van wie je bent. Het gaat erom dat je daar oké mee bent. Als collega kun je vragen stellen – als je nieuwsgierig bent, het laat zien dat je om iemand geeft. Mensen hebben liever dat je een vraag stelt dan dat je aannames doet. Dus ik denk dat mijn grootste succes er waarschijnlijk aan te danken is dat ik veel luister. Wat je zegt, neem ik in mij op.”

Hoe doet Primark dat, aandacht geven aan intersectionaliteit?

“We hebben onlangs bijvoorbeeld een webinar gegeven, samen met ons lhbtqia+-netwerk. Een expert gaf die webinar over intersectionaliteit en verschillende mensen binnen het bedrijf spraken over hoe hun identiteiten, hun conflicten en hun emotionele eigenschappen die hen maken tot wie ze zijn. Ik heb ook gesproken in dat panel, als iemand die behoorlijk religieus is opgegroeid in Ierland in de jaren tachtig en negentig. Maar ook als homoseksueel persoon – dus met die twee identiteiten, die vaak best conflicterend zijn. Niet iedereen in zo’n webinar identificeert zich overigens als queer en sommigen zijn misschien niet eens een ally, maar honderden collega’s – de deelnemers – zijn wel geïnteresseerd in het thema. Het is relevant en, ik veronderstel, confronterend wanneer je van mensen binnen jouw bedrijf hoort over dingen die ze ervaren hebben en die vervolgens bijdragen aan wie ze zijn. Over hoe mensen uit verschillende culturen met verschillende identiteiten dingen op verschillende manieren kunnen ervaren.”

Met als gevolg een safe space tijdens Pride, in de winkel aan het Damrak.

“Dit jaar zijn wij gestart met onze Safe Space Studio’s; een extra paskamer in Amsterdam. Hier kunnen mensen die zich misschien niet veilig of comfortabel voelen, of over de juiste omgeving beschikken, zich voorbereiden om zichzelf te zijn en te genieten van Pride. Fijn dat mensen hier gebruik van gemaakt hebben, zeker ook omdat je niet per se zou verwachten dat het publiek naar Primark gaat om een safe space te vinden om zich voor te bereiden op Pride. Maar dit is wel echt iets dat we willen voortzetten omdat dit het juiste is om te doen. In de winkel organiseren wij trouwens al drie jaar activiteiten tijdens Pride – de Safe Space Studio’s (fitting room) is daar een aanvulling op.”

En Primark brengt natuurlijk Pride-collecties uit…

“Dit jaar was dat onze 'Be Authentic, Be Proud, Be You'-collectie, die draaide om je individualiteit, wat ik fantastisch vind. Ons lhbtqia+-netwerk is hier nauw bij betrokken; vanaf het idee tot aan het uiteindelijke ontwerp, om ervoor te zorgen dat het verbonden is met de gemeenschap en om onze collega's te betrekken en een stem te geven in de collectie die we vervolgens aan onze klanten presenteren.”

Komen de opbrengsten ook ten goede aan de gemeenschap?

“Primark heeft 175.000 euro toegezegd aan verschillende Europese en Amerikaanse goede doelen, die allemaal zijn toegewijd aan het ondersteunen van de regenbooggemeenschap. Dit bedrag is inclusief een donatie van 20.000 euro aan Pride Amsterdam voor het gezamenlijk opzetten van Pride Academy, in Nederland. Wij hebben ook nog eens 115.000 euro gedoneerd aan onze lange-termijn partner ILGA World. Dit was onze grootste donatie in één jaar aan lhbtqia+-liefdadigheidsinstelling en brengt onze totale bijdrage (sinds 2018) op meer dan 1 miljoen euro.”

Wat is dat, Pride Academy?

“Dit is iets nieuws. Het bedrag dat wij hebben gegeven, is om dit project op te kunnen starten. Primark wil graag bijdragen aan educatie over seksuele identiteit op MBO-scholen, het pesten verminderen en meer bewustzijn creëren over genderidentiteit. Er zal ook geld beschikbaar worden gesteld voor stages bij Amsterdam Pride. Hopelijk groeit dit uit tot iets moois. Ik kijk uit naar waar dit naartoe gaat. Iedereen die hierbij mee wil helpen is welkom. Ook als dat een andere winkelketen is. Hier sta ik volledig voor open, we zitten hier allemaal samen in.”

Want de jongeren zijn de toekomst.

“Zeg dat wel: mijn man en ik zijn momenteel zestien weken zwanger via draagmoederschap.”

Wow, gefeliciteerd!

“Ik kom van het platteland van Ierland. Nederland was voor mij een echte eyeopener. Ik woon met mijn man in een heel klein, religieus dorp in Overijssel. Ik ben volledig geaccepteerd door mijn omgeving. Dat zou niet gebeurd zijn als een homoseksueel koppel naar een religieus dorp op het platteland van Ierland zou verhuizen. Binnen Primark ben ik als buitenlandse, homoseksuele persoon vrij snel is opgeklommen in de rangen. Er zijn nooit opmerkingen of blikken geweest, het was gewoon geweldig.”

“Dit is de droom van mijn leven. Het lijkt wel of alles samenkomt voor mij. In 2013 vertrok ik naar Frankrijk om te helpen met een winkelopening, maar dat land past minder goed bij mij. Daarna kreeg ik de kans om naar Enschede te komen voor opnieuw een winkelopening. En dat is nu precies tien jaar geleden.”

“Een week nadat ik in Nederland arriveerde, ontmoette ik mijn man. Pas daarna – toen ik al in Nederland woonde – kwam ik, op mijn 28ste, bij mijn ouders uit de kast. Maar zoals zo vaak: ze wisten het allang… Ik heb een goede band met mijn vader en mijn zus, in 2017 is mijn moeder helaas overleden. Misschien durfde ik wel pas helemaal eerlijk tegen mijn ouders te zijn toen ik eenmaal in Nederland woonde, omdat ik mij hier zo thuis voel. De dingen vallen hier voor mij op zijn plek: ik ben nu directeur van Primark in Nederland, getrouwd en binnenkort vader. Het is een geweldige tijd om hier te zijn.”

primark.nl