Wouter Hamel: “Mijn muziek is niet voor homofoben”

Aan het begin van zijn carrière deed Wouter Hamel nog geheimzinnig over zijn homoseksualiteit; inmiddels steekt hij niets meer onder stoelen of banken. Winq reisde met hem in een Volvo XC60 Recharge van zijn woonplaats Utrecht naar Nijmegen, voor de presentatie van zijn nieuwste album, Little Torch.

Door de pandemie had Wouter Hamel (45) de afgelopen paar jaar bovengemiddeld veel tijd om nieuwe muziek te schrijven. Toch ontstond het idee voor zijn album Little Torch al daarvoor. “Ik was met mijn vriendje in Florida en we reisden met de Greyhoundbus van Miami naar Key West. Onderweg zat ik wat op Google Maps te scrollen en zag ik een eilandje genaamd Little Torch Key. Van die naam sloeg mijn fantasie gelijk op hol: in mijn hoofd ontstond een verhaal over een zeemeermin in een vuurtoren op een klein eiland dat uiteindelijk weer zal opgaan in de zee. Vanuit dat idee begon ik te werken aan een album vol sprookjesachtige nummers.” In 2021 was Hamels nieuwe plaat eigenlijk al nagenoeg af, maar het zou nog tot eind 2022 duren voordat-ie eindelijk kon verschijnen. “Er bleek een tekort te zijn aan vinyl – je verzint het niet, waar tegenwoordig allemaal tekorten aan zijn.”

PRODUCEN MET DE BUUV

Zijn vorige album produceerde Hamel met een band; dit keer werkte hij samen met zijn buurvrouw. “In 2019 verhuisde ik van Amsterdam naar Utrecht, waar ik ging samenwonen met m’n vriend. Daar bleek dat Lilian Hak, een bevriende producer en artiest met wie ik samen op het conservatorium heb gezeten, op twee minuten fietsafstand woont.” Hak: “Wouter nodigde me uit om bij te kletsen, maar ik vermoedde direct al dat hij meer van me wilde dan een kop koffie. Ik zag die samenwerking meteen zitten. Zijn laatste platen waren best poppy, maar mij leek het juist mooi Wouter weer echt als een crooner op de kaart te zetten: als hij zacht zingt, krijgt zijn stem zoveel warmte.”

“Als artiest hoef je volgens mij niet constant het­zelfde te maken: David Bowie en Joni Mitchell schoten ook alle kanten uit”

PAPRIKAPLAAT

Hamel: “Lilian heeft een speciale manier van werken. Ik ben meer een klassieke akkoordenjongen, die werkt vanuit tradities. Zij denkt veel vrijer in wat allemaal een sound kan vormen. Zo hoor je op het album koortjes die klinken als sirenes, of een wiebelig, eng viooltje dat een nummer een thrillerachtige sfeer geeft. Haar werkwijze sloot perfect aan bij de sprookjesachtige liedjes die ik aan het schrijven was.” Hak: “Wouter heeft altijd het idee dat ik een hele goocheldoos vol gekke geluiden opentrek. Het klopt hoe dan ook dat ik heel intuïtief werk.” Hamel: “Het heeft geleid tot een caleidoscopisch album met zeer uiteenlopende nummers. Echt wezenlijk anders dan mijn vorige werk. Ik werk graag met extremen. Ik geloof er niet zo in dat je als artiest altijd hetzelfde soort werk moet blijven maken. Vroeger zag je mensen als David Bowie en Joni Mitchell qua genre ook alle kanten uit schieten. Onbewust zoek ik steeds een nieuwe smaak op in mijn muziek: de ene keer maak in een naturelplaat, de andere keer een paprikaplaat.”

TORCH SONGS

De titelsong van het album, Little Torch, ontstond bij het Amerikaanse eilandje dat Hamel ontdekte in Florida, maar kreeg gaandeweg een diepere lading. Hamel: “Lilian en ik delen een liefde voor jazzzangeressen uit de jaren vijftig, zoals Peggy Lee en Julie London. Vrouwen met parelkettingen en opgestoken haar die zachtjes zingen, soms een beetje sentimenteel, maar die altijd elegante, sexy muziek maakten. Amerikanen noemen hun muziek ‘torch songs’, van die nummers waarbij je de aandrang voelt je aansteker in de lucht te steken. Dit album is uiteindelijk vol komen te staan met zulke torch songs. Als we vast kwamen te zitten tijdens het maken, speelden we altijd een paar minuten Julie London en dan hadden we de smaak weer helemaal te pakken. Zij was onze grootste inspiratie.”

“Voor de clip waarin ik me voordeed als hetero schaam ik me nog steeds een beetje”

THUISSTUDIO

Julie London is voor Hamel en Hak hét schoolvoorbeeld van een torch song-artiest. Hamel: “Haar grootste hit was ‘Cry Me A River’ – nee, niet dat nummer van Justin Timberlake. Ze was echt een vamp, een soort Marilyn Monroe. Ze maakte veel van haar muziek samen met haar echtgenoot en ze namen veel van hun platen thuis op, wat de muziek een heel intieme sfeer geeft. Torch songs hebben niet veel toeters en bellen nodig.” Hak: “Wouter en ik hebben Little Torch,  net als Julie en haar man, thuis opgenomen.” Hamel: “In de slaapkamer van haar zoontje. Dat was overigens minder doe-het-zelverig dan het misschien klinkt: Lilian is ook stemacteur en doet thuis haar opnames, dus ze heeft professionele apparatuur in huis.”

Tekst gaat verder onder foto.

ACTING STRAIGHT

Wat betreft het open zijn over zijn homoseksualiteit in zijn muziek heeft Hamel het afgelopen decennium een flinke reis afgelegd. “Aan het begin van mijn carrière deed ik er wat geheimzinnig over; dat was denk ik geïnternaliseerde homofobie. Andere mensen in het vak zeiden vaak tegen me: ‘Heb het daar maar niet over: je bent zanger, op wie je verliefd wordt is niet relevant voor de luisteraar.’ Er is één clip uit die tijd waar Hamel zich achteraf nog steeds ongemakkelijk bij voelt. “Voor het nummer ‘Breezy’ maakten we in 2007 een clip – nota bene met een gay director of photography – waarin we de suggestie wekten dat ik datete met een vrouw. Het is een leuke clip, maar ik schaam me er een beetje voor dat we mij als een hetero jongen probeerden neer te zetten. Nu zou ik dat nooit meer doen. Misschien dat ik ooit nog een keer een heel expliciete homoclip maak.”

“Ik voelde in gay culture een soort hernieuwde trots ontstaan”

VAN ‘SHE’ NAAR ‘HE’

Het keerpunt kwam voor Hamel tijdens een ontmoeting met zijn mentor en idool: zanger Mark Murphy. “In 2010 bezocht ik hem voor een documentaire die ik maakte in het verzorgingshuis in New Jersey waar hij woonde. We namen samen een duet op, waarbij we de tekst van zijn nummer ter plekke herschreven. Overal waar ‘she’, ‘girl’ of ‘woman’ stond, vervingen we dat door ‘he’, ‘man’ en ‘dude’. Mark werd er best emotioneel van. Hij was inmiddels in de tachtig en het was de eerste keer dat hij dat als gay man durfde. Het maakte grote indruk op me. ‘Mijn muziek is niet voor homofoben’, tweette ik nadien, ‘en als dat je niet aanstaat, dan is mijn muziek niet voor jou’.”

TE GAY

Toch vertaalde Hamels nieuwe inzicht zich niet direct naar zijn muziek. Dat gebeurde pas in 2017, met de verschijning van zijn album Amaury. “Ik voelde destijds in gay culture een soort hernieuwde trots ontstaan. Alsof we onszelf eindelijk echt volop durfden te laten zien. Het was de tijd dat artiesten als Sam Smith, Olly Alexander en Troye Sivan groot begonnen te worden. Het leidde ertoe dat ik besloot: ik ga het vanaf nu heel bewust wél over mijn seksualiteit hebben, ook wanneer ik optrad in Zuidoost-Azië, waar dat niet altijd even makkelijk ligt. In de entertainmentindustrie hangt nog altijd een zweem van voorzichtigheid rond dit onderwerp. Je mag wel gay zijn, maar draag je glitter, roze nagellak of roze kleding, dan wordt dat al snel ‘te gay’ gevonden.” Na het jaren nauwelijks over zijn seksualiteit te hebben en een tijdlang heel veel, is Hamel op Little Torch in het midden uitgekomen. “Ik zing er dit keer niet heel expliciet over – veel van de nummers zijn sprookjes die losstaan van mijn persoonlijke leven – maar aan het eind van het nummer ‘Till April’ hoor je wel een intieme voicemail gericht aan mijn vriend. Ik steek niets meer onder stoelen of banken.” 

Little Torch is nu te koop en te streamen. Vanaf 17 maart 2023 tourt Wouter Hamel met zijn nieuwe muziek door Nederland. Voor meer info: wouterhamel.com. 

VOLVO XC60 RECHARGE: PRACHTIG, KRACHTIG, ZUINIG

De Volvo XC60 Recharge houdt rekening met de toekomst, zonder in te leveren op vandaag. Met maar liefst 77 kilometer puur elektrisch bereik (wij reden er bijna in één keer mee van Utrecht naar Nijmegen) kun je met deze plug-in hybride het meeste woon-werkverkeer afleggen zonder een beroep te doen op de brandstoftank. Daarbij is de auto ook nog eens zeer zuinig, met een verbruik van 1 liter per 100 kilometer. De XC60 Recharge laadt sneller op dankzij de nieuwe 6,4 kW 2-fasen boordlader: in drie uur van 0 naar 100 procent. Buiten al dat milieubewuste moois is de XC60 Recharge ook nog eens een krachtige, soepele én slimme wagen, met een vermogen van 455pk, bediening via één pedaal, vierwielaandrijving en ingebouwde Google-diensten.

Verkrijgbaar vanaf 69.495 euro. Meer info via volvocars.com