Pour some Şugar on me

In de geheime homotaal Lubunca, waar we in de vorige editie van Winq over schreven, betekent ‘Şugar’ – dat je uitspreekt als Shugar – fijn, lekker, goed. Het is de naam van een nieuwe, jaarlijks terugkerende clubnacht in Paradiso, waar je kunt swingen op de LGBTQIA+-sounds van Beiroet, Athene en Istanboel. De clubnacht is geïnspireerd door Pink Istanbul, maar haalt inspiratie uit een breder gebied. We spraken met initiatiefnemer Serdar Manavoglu.

Hoe is Pink Istanbul 10 jaar geleden ontstaan, en waarom was het feest nodig voor de scene?
“In 2008 was de eerste Pink Istanbul. In die tijd begon ik net als programmeur bij Paradiso. Daarvoor werkte ik bij de gemeente aan o.a. diversiteit en onderwerpen waarbij biculturaliteit een rol speelden. Maar bovenal, kwam ik zelf toen net uit de kast. Ik was al langere tijd in gay kringen wel uit de kast, maar nog niet daarbuiten. Wat ik zelf merkte was dat er in de mainstream, en ook binnnen de gay scene zelf, weinig tot geen herkenbare en open plek was voor wat ik de 'bi-culturele holebi' noem. Het gay uitgaan was weinig internationaal georiënteerd en al helemaal niet georiënteerd op communities, culturen en niet-Westerse scenes. Berlijn en Barcelona wel, maar daar hield het wel bij op, terwijl de popcultuur en de LHBTQ-culturen bij uitstek veel internationaler waren. Uit dit gemis en uit het feit dat in die tijd de LHBTQ-beweging in Istanbul meer momentum kreeg, kwam het idee van Pink Istanbul naar voren.

Het sexy en hippe Istanbul was zo'n beetje de enige grote moslimstad die een actieve homobeweging kende, steeds drukkere prides organiseerde en een hotspot werd voor holebis in de balkan en het Midden-Oosten. De tijden zijn erg veranderd: Istanbul lijkt nu juist het voorbeeld te zijn van terugval in emancipatie en rechten. Al is dat natuurlijk niet alleen voor de LHBTQ-gemeenschap het geval.”

Wat is er in 10 jaar tijd met Pink Istanbul gebeurd?
“Er zijn 14 edities van Pink Istanbul in Paradiso georganiseerd, 5 feesten op het Homomonument en 9 edities van Pink Amsterdam in Istanbul. Tijdens Pink Amsterdam werden in verschillende grote clubs in Istanbul Amsterdamse LHBTQ-artiesten gepromoot. Sommigen zijn daar daarna ook weer door anderen geboekt. Andersom hebben we in Amsterdam ook dj's en dansers uit Istanbul kunnen promoten die ook door anderen zijn geboekt. Vooral in de beginjaren werden voorafgaand aan de feesten ook debatten, filmavonden en een fototentoonstelling geprogrammeerd. Er werd ook steeds meer samengewerkt met homo-organisaties als het COC hier en Lambda en Kaos in Turkije. Dat alles was katalysator om in 2012 samen met initiatiefneemster Döne Fil de eerste Turkse boot te organiseren, om zichtbaar te zijn tijdens de Amsterdamse Pride. De boot heeft veel stof doen opwaaien, veel boze reacties opgeleverd bij sommigen, maar leidde ook tot nieuwe allianties met organisaties, politici en activisten die samen gingen werken.”

“We willen met Şugar een zo compleet mogelijke mix van communities uit de verschillende steden laten horen en zien”

Nu is er Şugar. Wat kunnen bezoekers verwachten?
“Het is inmiddels 50 jaar geleden sinds de Stonewall-rellen in New York, dat leek ons een goede gelegenheid om een nieuw feest te organiseren. Na 10 jaar werd het tijd voor iets nieuws. In de samenleving werd inmiddels allang niet meer alleen over LHBT gesproken, maar over LHBTQIA. Istanbul is een erg multiculturele stad en fungeert al eeuwen als schakel tussen steden als Skopje en Aleppo. Die diversiteit wilden we laten samenkomen in een nieuw feest, waar we ook de Balkan en het Midden-Oosten vieren. Natuurlijk is de staat van de LHBTQIA-beweging in dat hele gebied anders dan in bijvoorbeeld Amsterdam of New York. 

Şugar is popcultuur met avantgardistische elementen, activisme met een flinke dosis mainstreaming, etnisch en orientaals. Van Turkse buikdans tot de pompende house die in Beiroet gedraaid wordt.”

Welke performances zijn er?
“We willen met Şugar een zo compleet mogelijke mix van communities uit de verschillende steden laten horen en zien. Toffe dj's, zoals PanV uit Sodade2, de grootste gayclub van Athene. Jude, bekend van Ego, de eerste en meest bekende gay clubnacht van Beiroet, komt ook draaien. Q-bra is een spraakmakende dj uit de queer alternatieve en ook activistische scene van Istanbul. Kort gezegd: een gay, een lesbo en een transvrouw. Niet dat dat er expliciet bij gezegd zou moeten worden, maar bij Şugar is die mix wel van belang.

De dj host van de avond is niemand minder dan Darling Peter, die destijds als Paradiso-collega ook al bij de eerste Pink Istanbul betrokken was. De acts en performances worden verzorgd door de in hun communities bekendste dragqueens. Cakemosque uit Istanbul, die baanbrekend de hoofdrol speelde in de videoclip van een van de bekendste bands uit Turkije, en de aandacht vestigde op geweld en hypocrisie richting transgenders en drags. Fantastische meid!

Uit Beiroet komen 2 dansers/drags van de enige club in het Midden-Oosten waar ballroom events worden georganiseerd. En de Atheense delegatie is afkomstig uit het Amsterdamse House of Hopelezz.”

Kun je tot slot nog iets vertellen over de betekenis van de naam van het feest?
“Şugar betekent mooi, goed, lekker, geil in Lubunca. Dat is een bijna 250 jaar oude ‘taal’ ontwikkeld in de hamams van het Osmaanse rijk. Met leenwoorden uit Romani en andere talen communiceerden homos en ‘klanten’ in het ‘geheim’ zonder op te vallen. De taal bleef veelal ondergronds maar wordt tegenwoordig vooral gebruikt onder transpersonen en homo's. Ik kan korte converstaties met gay vrienden voeren, maar ik ken ook mensen die álles in het Lubince kunnen doen. Echt een bizar fenomeen!”

Wil jij naar Şugar?
Winq geeft 5x2 kaarten weg. Wil jij naar Şugar? Stuur dan een e-mail naar win@winq.com.

Zaterdag 13 april
00.00-05.00 uur
Paradiso, Amsterdam
Meer info en kaartverkoop