column
“Mijn queer identiteit kan ik onzichtbaar maken, mijn huidskleur niet”
Rocher Koendjbiharie over toenemend racisme in de samenleving
Sinds de verkiezingen maakt columnist Rocher Koendjbiharie steeds vaker racistische incidenten mee. “Het is het resultaat van jarenlange zondebokpolitiek, racisme en de normalisering van extreemrechts, maar ik heb hoop, en ik houd hoop dat ik die kan vasthouden.”
De racistische rellen in het Verenigd Koninkrijk zullen weinigen ontgaan zijn. Nadat een minderjarige jongen in Southport eind juli drie kinderen doodstak, circuleerde op sociale media onjuiste informatie over de afkomst en religieuze overtuiging van de dader, namelijk dat hij moslim en migrant zou zijn. Die leugens leiden in meerdere Britse steden tot gewelddadige rellen waarbij racisme, vreemdelingenhaat en witte suprematie de boventoon voerden. In een van de vele video’s die rondom de rellen werden gedeeld, zag ik hoe een jong wit meisje met haar moeder over straat liep terwijl ze riep dat alle Pakistanen het land uit moesten – het resultaat van jaren- en jarenlange zondebokpolitiek, racisme en de normalisering van extreemrechts.
“de afgelopen decennia hebben moslims het in het westen enorm moeten ontgelden. in de politiek, in de media, in de samenleving”
De afgelopen decennia hebben moslims het in het Westen enorm moeten ontgelden. In de politiek, in de media, in de samenleving. Talloze verdachtmakingen hebben ertoe geleid dat veel mensen bij voorbaat al wantrouwen koesteren tegen iedereen die er volgens hen islamitisch uitziet, ook al is dat lang niet altijd zichtbaar. Het is een glijdende schaal. Bij gesluierde vrouwen is hun geloofsovertuiging duidelijk – zij vangen momenteel dan ook de grootste klappen op –, maar er zijn daarnaast steeds meer mensen die geweld ondervinden op basis van hun vermoede islamitische overtuiging, ongeacht of zij daadwerkelijk moslim zijn of niet.
Ook het aantal racistische incidenten dat ikzelf heb meegemaakt sinds de laatste Tweede Kamerverkiezingen is enorm toegenomen. Zo werd ik eind vorig jaar op de uitvaart van mijn oudtante belaagd door een witte man die tegen mijn familie en mij zei dat “Wilders vanzelf wel komt”, en schreeuwde iemand in de bus uit het niets tegen me dat “alle buitenlanders moeten oprotten”. Ik ontkom er niet aan. Als queer man kan ik mij, als de situatie me hiertoe dwingt, dusdanig aanpassen dat mijn queer identiteit niet meer zichtbaar is, maar met mijn huidskleur kan ik dit niet. Die was, is en zal altijd zichtbaar blijven, en daarmee een doelwit zijn voor racisten.
“sommigen vragen zich misschien af: wat hebben de palestijnen of de queergemeenschap met deze kwestie te maken?”
Als ik denk aan de rellen in het Verenigd Koninkrijk, worden mijn handen klam worden en ontstaat er een donkere wolk in m’n hoofd, maar in die duisternis bevindt zich nog altijd een sprankje hoop. Als reactie op de racistische rellen in Groot-Brittannië ontstonden ook tegendemonstraties. Ik zag hoe een groepje van acht nazi’s omringd werd door enorme mensenmassa’s die riepen dat vluchtelingen wél welkom zijn en dat er géén ruimte is voor racisme. In een andere video zag ik hoe een witte man tijdens een tegendemonstratie in Belfast solidariteit toonde. “Wij verwelkomen alle arbeiders”, riep hij, “alle mensen, ongeacht je huidskleur, je religie, je etniciteit, je gender, uit welk land je komt, je politieke voorkeur of je seksuele oriëntatie.” Ik zag foto’s van hoe in Liverpool honderden mensen een menselijk schild vormden om een kerk met immigranten te beschermen. In weer een andere video zag ik een witte vrouw met een megafoon roepen: “Ze zullen onze moslim broeders en zusters niet intimideren. Wij staan verenigd!”
Op beelden van die tegendemonstraties staan mensen met borden met teksten als ‘Will Trade Racists For Refugees’. Ook zijn er onder andere talloze Palestijnse en Pride-vlaggen te zien. Sommigen vragen zich misschien af: wat hebben de Palestijnen of de queergemeenschap hiermee te maken? Waarom wapperen mensen ook met die in deze demonstratie? Het antwoord is: uit solidariteit. Deze vlaggen representeren bewegingen die meeleven met de migranten in het Verenigd Koninkrijk en ze illustreren dat al deze onderdrukte groepen met elkaar verbonden zijn. Dat ze eenzelfde strijd voeren, tegen het patriarchale, witte superioriteitsdenken dat ten grondslag ligt aan hun ellende.
Ik heb hoop. En ik houd hoop dat ik die kan vasthouden als rellen zoals die in het Verenigd Koninkrijk ooit in Nederland ontstaan. De illusie dat die situatie zich hier nooit voor zou doen, heb ik inmiddels allang niet meer.
