Staatssecretaris wil Oegandese homoseksuele asielzoeker terugsturen
Een homoseksuele asielzoeker moet terug naar zijn land Oeganda, omdat volgens het IND het hebben van seks met mannen niet hetzelfde is als ‘het hebben van een homoseksuele gerichtheid’. Sandro Kortekaas van LGBT Asylum Support is diep geschokt en noemt dit ongekend en roept de staatssecretaris tot verantwoording.
Zoals bekend is Oeganda een van de landen in Afrika met de strengste anti-lhbtq-wetten ter wereld. Binnenkort is het zelfs al strafbaar als iemand zich identificeert als gay.
Kritisch rapport
Op 2 december 2021 bracht LGBT Asylum Support een 39 pagina’s tellend, zeer kritisch rapport uit waarin onderbouwd met 216 voorbeelden bleek dat de IND in meerdere opzichten de asielaanvraag van een Oegandese man onjuist beoordeeld had. De rechtbank oordeelde positief, waarna de IND de opdracht kreeg om de asielaanvraag opnieuw te beoordelen.
Volstrekt anders dan de rechtbank verzocht, ging de IND vrijwel direct na deze uitspraak in beroep bij de Raad van State. Dit vanwege de wijze hoe o.a. een kritisch rapport van LGBT Asylum Support door de rechtbank beoordeeld werd, een zaakoverstijgend aspect zou hebben en consequenties voor alle zaken waarin de seksuele gerichtheid als asielmotief wordt aangevoerd en waarbij verklaringen van derden zijn overgelegd.
Homoseksuele gerichtheid
Tot verbazing van de asielzoeker, de asieladvocaat en na 14 maanden wachten, gaf de Raad Van State op 19 april de IND gelijk in vrijwel alle punten ondanks kritiek op hun gebrekkige en vaak onkundige wijze van beoordelen.
Maar nog erger dat in deze uitspraak de Raad van State, adviserend naar de regering over wetgeving en bestuur, meegaat in de volgende uitspraak die ingaat tegen het eigen beleid van de IND. ‘Het hebben van seks met iemand van hetzelfde geslacht niet hetzelfde is als het hebben van een homoseksuele gerichtheid.'
Diep geschokt
“Diep geschokt en ongekend”, zegt Sandro Kortekaas, voorzitter van LGBT Asylum Support. “Al jaren wijzen we met kritische rapporten in de rechtbank hoe de staatssecretaris en IND maar nu ook Raad van State een volstrekt andere visie lijkt te hebben op het begrip homoseksualiteit, asielmotief voor lhbtiq+ asielzoekers. Want ook al kan je als lhbtiq+ asielzoeker verklaren over de fysieke kant van homoseksualiteit omdat je in een homofobe samenleving vaak niet verder dan dat niveau kan komen, maar ook al heb je een partner van gelijk geslacht, het maakt je nog steeds niet homo. Niet voor de IND, niet voor de staatssecretaris maar nu ook niet voor de Raad van State!”
Begrippenlijst
Recent moest de staatssecretaris en IND op uitdrukkelijk verzoek van de Raad van State in een andere zaak waarin ook de seksuele gerichtheid als asielmotief basis was, uit de kast komen met een tot dusver onbekende begrippenlijst.
Deze in 2022 opgestelde lijst, onderdeel van en verwijzend naar het beleid van de IND, geeft echter aan dat onder het begrip ‘homoseksualiteit’ en ‘seksuele gerichtheid’ wordt verstaan: tot wie je je aangetrokken voelt (fysiek, romantisch en/of emotioneel)’. En het begrip ‘Homoseksueel (gay): mannen die zich aangetrokken voelen tot andere mannen.)’
Volstrekt onduidelijk toetsingskader
Kortekaas: “Met twee brieven en een bezoek aan de Tweede Kamer afgelopen week, hebben we de Tweede Kamer opgeroepen tot een discussie omdat momenteel het toetsingskader van de IND in de geloofwaardigheid van lhbtiq+ asielzoekers volstrekt onduidelijk is. Want in het gehoor van deze Oegandese man vroeg de IND hem de term homoseksualiteit uit te leggen.
Daarop antwoordde hij vrijwel identiek aan de lijst van de IND die een jaar na zijn gehoor verscheen: ‘ik ben een homo, ik val op mannen, fysiek, emotioneel en op een romantische manier’. Daarmee kunnen er vraagtekens gezet kan worden bij het beleid van de IND als ook bij onafhankelijk van de Raad van State als adviseur van de regering over wetgeving en bestuur”.
Nieuwe procedure
De afgewezen Oegandese asielzoeker is inmiddels met een rapport van LGBT Asylum Support opnieuw in procedure.
Coverbeeld: iStock